Dolar (USD)
32.37
Euro (EUR)
34.95
Gram Altın
2324.19
BIST 100
9099.12
02:17 İMSAK'A
KALAN SÜRE

01 Temmuz 2020

Kafkasya Direnişi ve Abdülhalim Sadullayev

Kafkasya Müslümanları ile Ruslar arasındaki mücadele, 1500'lü yıllara uzanmaktadır. 1732 yılında başlayan ve 1859 yılında İmam Şamil'in esir düşmesiyle sona eren mücadele, İmamlar dönemi diye adlandırılır. Halk arasında 93 Harbi diye anılan, Osmanlı-Rus savaşı (1877-78) sonrasında, Simsirli Ali Bek mücadeleyi yeniden başlattı. Fakat Rus işgalini sona erdiremediler. Ruslar, bu dönemde çok zulüm yaptığından Kafkas halklarından yüz binler, Anadolu'ya göç etmek zorunda kaldılar. Osmanlı bu göçmenlerin bir kısmını, o zaman Bilad-ı Şam diye adlandırılan Suriye, Ürdün ve Filistin bölgelerine iskan ettirildi.

1991 yılında Sovyetlerin dağılmasıyla, birliği meydana getiren 15 Cumhuriyet bağımsızlığa kavuştu. 1976 Sovyet Anayasası’na göre cumhuriyetlerde bulunan özerk ve otonom cumhuriyetlerde yaşayan halklar, referandumla konumlarını belirleme hakkına sahipti. Çeçenler bu haklarını kullanarak, 1990 yılı Kasım ayında Çeçen - İnguş Büyük Halk Kurultayı toplandı ve Başkanlığa Cehar Dudayev getirildi ve en kısa zamanda, Başkanlık seçimine gidilmesi kararı alındı.

Bu arada 19 Ağustos 1991 günü Sovyetler Birliği son Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov'a karşı bir darbe teşebbüsü oldu. Çeçenler, darbeciler aleyhine Gorbaçov lehine Grozni'de Dudayev ve Zelimhan Yandarbiyev önderliğinde, gösteriler yaptılar.

27 Ekim 1991 yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimini % 92 oy alan Cehar Dudayev kazandı. Resmi sonuçlar 01 Kasım 1991 günü açıklandı. Cehar Dudayev bugün yaptığı konuşmada 6 Eylül 1991 tarihi itibariyle, Çeçen İnguş Cumhuriyeti’nin bağımsızlığını ilan etti.

Rusya Federasyonu Başkanlığına seçilen Boris Yeltsin bu kararı kabul etmediğini, Dudayev ve hükümetini 'terörist' ilan ettiğini açıkladı. Çeçen Cumhuriyeti parlamentosu, 12 Mart 1992 tarihinde yaptığı oylamada kabul etti.

Ruslar 11 Aralık 1994 günü Çeçenistan'a asker çıkardı. Böylece Çeçen-Rus savaşı başlamış oldu. Dudayev önderliğindeki Çeçenler, gerilla taktikleriyle Ruslarla mücadeleye başladılar. 21 Nisan 1996 tarihinde Dudayev şehid edildi. Zelimhan Yandarbiyev Başkan Aslan Mashadov Genelkurmay başkanı seçildi.

Ruslar, özellikle Şamil Basayev'in yaptığı operasyonlarda büyük kayıplar vermeye başlayınca, 1996 Ağustos ayında Çeçenistan'dan çekilmek zorunda kaldılar.

1997 yılında yapılan Başkanlık seçimini, Aslan Mashadov kazandı.

Ruslar 1999 yılında tekrar Çeçenistan'a savaş ilan etti ve Çeçenistanı tekrar işgal etti.

8 Mart 2005 tarihinde Caharkala’ya 12 km mesafedeki Tolstoy-Yurt köyünde, Rus güçleri ile çıkan bir çatışma sonunda Aslan Mashadov şehit oldu. Yerine Abdülhalim Sadullayev Seçildi.

Abdul Halim Sadullayev Kimdir?

Abdul Halim Ebu Selamoviç Sadullayev, 1967 yılında Argun'da doğdu. Çeçen alimlerinden ders aldı.

Çeçenistan Devlet Üniversitesi Filoloji Fakültesinde okudu, ancak savaşın başladığı için bitiremedi.

Çeçence, Rusça Arapça bilir.

Çeçenistan'ın başkenti Caharkale'nin 12 kilometre uzağında bulunan Argun şehrinde doğdu. Çeçen Ustradoy aşiretine bağlıdır (Biltoy aşiretinin öz koludur). Ustradoylar, Argun kentini kuranlar olarak biliniyor. (Çeçence’de Argun- Ustrad-gala’dır – Ustradların kalesi).

Ünlü Çeçen din adamlarından eğitim aldı. Çeçenistan'da İslami dirilişin aktif katılımcılarından. İslam'ı gençlere öğreten bir öğretmen. Çeçenistan Devlet Üniversitesi Filoloji Fakültesinde okudu, ancak savaşın başlaması sebebiyle bitiremedi. Çeçence, Arapça ve Rusça bilmektedir.

Birinci Rus-Çeçen savaşına katıldı. Birinci ve İkinci Rus-Çeçen savaşlarında aktif olarak katıldı. Barış döneminde Çeçen televizyonunda, İslami vaazlar verdi. Argun cemaati başkanlığı yaptı. Çeçenistan'ın farklı bölgelerinde İslami konferanslar verdi. Bir dönem Argun Camii imamlığı yaptı. 1999 yılında Cumhurbaşkanı Mashadov'un kararı ile Şeriat Anayasası Devlet Komisyonuna alındı.

İkinci Rus-Çeçen savaşında, Argun gönüllüler birliği başkanlığı yaptı.

2002 yılında Devlet Savunma Komitesi kararı ile Çeçen İçkerya Cumhuriyeti Şeriat Mahkemesi Başkanlığına ve Devlet Savunma Komitesi Şeriat Mahkemesi Başkanlığına getirildi.

Çeçen İçkerya Cumhurbaşkanı Aslan Mashadov'un 8 Mart 2005 tarihinde şehid edilmesinin akabinde ÇİC Cumhurbaşkanı ve Sahra Komutanlığına seçildi.

17 Haziran 2006 tarihinde Argun şehrinde, Ruslarla girdiği bir çatışmada şehid edildi.

Tüm şehidlerin ruhu için El Fatiha...

 
ABONE OL
Deniz feneri detay
Deniz feneri detay
Kızılay 160x600
TDV ramazan