​Konut satışları iki aydır geriliyor

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) geçtiğimiz hafta Ağustos ayı konut satış istatistiklerini açıkladı. Buna göre; konut satışları Ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 12,7 azalarak 123 bin 491 oldu. Ocak-Ağustos döneminde ise bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 17,7 artışla 943 bin 791 olarak gerçekleşti.

Uzun bayram tatilinin denk geldiği Temmuz ayında da eksik iş günü nedeniyle satışlar yıllık yüzde 12,9 oranında azalmıştı. Böylelikle konut satışları iki ay üst üste gerilemiş oldu. Aylık bazda bakıldığında ise Ağustos ayında satış sayısının yeniden arttığını ve Temmuz ayına göre 29 bin 589 adet daha fazla konut satıldığını görüyoruz. Daha uzun vadede incelendiğinde de fiyat artışlarına rağmen konut piyasasındaki canlılığın devam ettiği anlaşılıyor.

Satış şekline göre bakıldığında; konut kredi faiz oranının mevcut seviyesi nedeniyle ipotekli satışların payının giderek azaldığını görüyoruz. Konut fiyatları göz önüne alındığında, orta ve dar gelir grubunda yer alan kişilerin kredi kullanmaksızın ev alması oldukça zor. Örneğin iki yıl önce konut kredi faizi 0,64’lere kadar düşürülmüştü ve 2020 yılı Temmuz ayında ipotekli satışların payı yüzde 57’ye kadar çıkmıştı.

Açıklanan son veriye göre ise; Türkiye genelinde ipotekli konut satışları Ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 19 azalış göstererek 22 bin 168 oldu. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı yüzde 18 olarak gerçekleşti. Ocak-Ağustos döneminde gerçekleşen ipotekli konut satışları ise bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 39,1 artışla 211 bin 631 oldu.

Satış durumuna göre incelendiğinde; ilk el konut satış sayısı, Ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8,5 azalarak 39 bin 25’e geriledi. Toplam konut satışları içinde ilk el konut satışının payı yüzde 31,6 oldu. İlk el konut satışları Ocak-Ağustos döneminde ise bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 13,6 artışla 276 bin 164 olarak gerçekleşti.

Hatırlanacağı üzere inşaat sektörü, 2022 yılının ikinci çeyreğinde yüzde 10,9, birinci çeyreğinde ise yüzde 7,2 daralmıştı. Bu durum inşaat maliyetlerindeki artıştan kaynaklanmıştı. Arz, talebi karşılayamadığı için de konut fiyatlarındaki artış her ay yeni bir rekor kırıyor. Türkiye'nin yıllık konut ihtiyacının yaklaşık 800 bin olduğu düşünüldüğünde ilk el konut satış sayısının istenilen seviyelerde olmadığı anlaşılıyor.

Yabancılara yapılan konut satışları Ağustos ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 10,1 azalarak 5 bin 273’e geriledi. Toplam konut satışları içinde yabancılara yapılan konut satışının payı yüzde 4,3 oldu. Kuzeyde yaşanan gerilim ve ambargo nedeniyle bu ay da yine ilk sırada bin 238 adet konut ile Rus vatandaşları yer aldı. Geçici bir durum olsa da yabancılara satılan her 4 konuttan birini Rus vatandaşları satın almış.