Çerimoya nedir, faydaları nelerdir nasıl kullanılır? Çerimoya nasıl bir meyvedir? Çerimoya meyvesi nerelerde yetişir? Çerimoya meyvesi nasıl tüketilir? Çerimoya meyvesi hangi hastalılara iyi gelir? Bu yazımızda çerimoyanın ne olduğunu, faydalarını, kullanım alanlarını, tüketim şekillerini bulabilirsiniz. İşte çerimoya hakkın bilgiler....
Çerimoya, annona cherimola bitkisinin meyvesidir. Aslında annona ve rollinia deliciosa diye iki çeşidi de bulunsa da annona en bilinen çeşididir. Annona türünün yaprakları genelde 2-5 cm uzunluğundadır. Ancak 7-15 cm uzunluğunda ve 6-10 cm genişliğinde yaprakları da olan türleri de mevcuttur. Çoğunlukla küçük bodur ağaçlarda yetiştirilmektedir. Meyveleri hafif ovaldir. Dünyanın en lezzetli meyvelerinden biri olarak belirtilir. Hatta ünlü yazar Mark Twain, çerimoya hakkında 'insanların tadabileceği en lezzetli meyve' demektedir.
Çerimoya, Keçuva dilinde 'soğuk tohumlar' anlamına gelmektedir. Çünkü bu bitkinin tohumları çoğunlukla yüksek rakımlarda çimlenmektedir. Çeriomayanın anavatanı olarak kabul edilen bölge Güney Amerika'dır. Florida ve Guatemala'da farklı isimlerle de bilinmektedir. Bu isimler arasında 'Caledonia' ve 'Chonox' gibi kelimeler vardır.
Dünyanın genelinde de çerimoya yetiştirilmeye başlanmıştır. Avrupa ve Uzakdoğu ülkeleri ile İsrail'de çerimoya yetiştirildiği bilinmektedir. Çerimoyalar en fazla eksi 3 ve eksi 4 civarında bir soğuğa karşı dayanaklıdır. Bitkinin büyümesi için ise yılın belirli dönemlerinde serin bir iklime sahip bölgelere ihtiyaç vardır. Asidik bir tada sahip olan meyvenin tohumları yenmez. Kabuğu meyveden ayrılır ve meyvenin etli kısımlar yenir. Kabuğunun yenmesi halinde felç olasılığı bile ihtimal dahilindedir. Çerimoya 6 derecede ve yüzde 85-90 nem oranında 3-4 gün boyunca muhafaza edilebilir.
Torpikal meyvelerden biri olan çerimoya; Ekvador, Bolivya ve Peru'nun yerlisidir. Buralarda kendi kendine büyüyen meyve ülkemizde Alanya'da az miktarlarda yetiştirilir. Meyve 10 metreye kadar boylanabilir ve çerimoya dışında annona adıyla da anılır. Aslında çerimoyanın iki yaygın türü vardır ve bunlar roolinia ve annona'dır. Bazen kalp şeklinde olan bu meyvenin boyu, bir üzüm salkımından büyük değildir ve kremsi, tatlı ve az ekşi lezzetli etli kısmı beyaz olup; yeşil kabuğu ve büyük siyah çekirdekleri olan bir meyvedir. Çekirdekleri ve kabuğu yenmez ve zehirlidir. Biraz daha detay vermek gerekirse: Meyve enginar ve çilek arası bir görünüme sahip olup, lezzeti ananas ve muzun karışımını anımsatır. Olgunlaşmamış meyveler, olgunlaşma sürecinin yavaşlaması için buzdolabına konulup, tüketilmeden 3-4 gün önce çıkarılarak tüketilirse daha iyidir. Çerimoya kolaylıkla kesilebilir veya içi açılabilir. Bir elma gibi kabuğu soyulup iç kısımları dilimlenerek yenebilir veya bir kaşıkla kaşıklanabilir.
Bu meyve, meyve salatalarına, smoothielere ve meyve sularına eklenerek tüketilebilir. Mark Twain meyve hakkında; "İnsanlık tarafından bilinen en lezzetli meyve." yorumunda bulunmuştur.
Çerimoyanın Sağlığa Faydaları
1- Cilt Bakımına Faydalıdır: Yüksek C vitamini içeriğiyle kollajen üretiminde kritik rol oynar. (2) Kollajen cilt dahil, doku, hücre ve kas üretimi için gereklidir. Ayrıca bağışıklık sistemini uyararak enfeksiyon veya kronik hastalıklar sebebiyle oluşan cilt hasarlarını giderebilir.
2- Anti-Aging Özellikleri Vardır: Çerimoyada bulunan antioksidanlar vücuttaki serbest radikal yoğunluğunu azaltır. Bu sayede ciltteki ve diğer organlardaki oksidatif stres azalır. Sonuç olarak dah genç görünmenize fayda sağlayacak şekilde kırışıklıklarda, yaş lekelerinde ve kızarıklıklarda düşüş görülür.
3- Tansiyonu Düşürür: Meyvede bulunan önemli miktardaki potasyum ile, tansiyonun doğal olarak düşmesine yardımcı olur. Potasyum kan damarlarında ve arterlerde gerginliği düşüren bir damar genişleticidir. (4) Bu sayede kardiovasküler sistem üzerindeki yük de azalır.
4- Kemik Sağlığını Artırır: Geniş yelpazedeki mineraller ile çerimoya kemik yoğunluğunu artırır. Bu durum kemik erimesi ve diğer yaş kaynaklı sorunlara karşı koruma sağlar.
5- Bağışıklık Sistemini Güçlendirir: Meyvede C vitamini yanı sıra, oldukça fazla sayıda antioksidan bulunur. Bu sayede vücutta beyaz kan hücrelerinin üretimini tetikleyerek akut ve kronik hastalıklara karşı koruma sağlar.
6- Bilişsel Durumu İyileştirir: B6 vitamini bilişsel durumla, özellikle Parkinson ve Alzheimer hastalıklarında korunma konusuyla yakından ilgilidir. Meyvede bulunan önemli miktardaki B6 sayesinde, çerimoya beyin sağlığınızı ciddi oranda artırır.
7- Kanseri Önler: Lif ve antioksidanlar açısından zengin olan meyve kolon ve karaciğer kanserini önlemeye yardımcı olabilir.
8- Kalp Sağlığını Artırır: İçerdiği sağlıklı lif oranıyla vücudun tüketilen yiyeceklerden daha az kolesterol emmesini sağlar ve bu sayede ateroskleroz, kalp krizi, inme ve koroner kalp hastalığı riskini düşürür. Ayrıca dengeli sodyum ve potasyum oranıyla nabzı ve tansiyonu düzenler. Kalbe kan akışını artırarak kalp krizi riskini azaltır.
9- Saç Sağlığına Faydalıdır, Saçların Erken Beyazlamasını Önleyebilir: Çerimoyanın yüksek besleyici özelliği vardır ve saçlara çok yönlü fayda sağlar. Magnezyum, çinko, demir ve C vitamini gibi saç dostu, saç büyümesini artıran besinler içerir.
Olgunlaşmamış meyvesinin tozu saç bitine ve yumurtalarına karşı etkilidir. Yıkamadan 1 saat önce başa uygulanırsa sonuç alınır.
Saçların ve kafa derisinin önemli oranını oluşturan kollajen üretimini artırır. Saçlara parlaklık verir, içerdiği besinlerle saçların erken beyazlamasını önler.
Çerimoya Yan Etkileri / Zararları
Dikkat, Zehirlenme Riski: Meyvenin kabuğu ve çekirdekleri zehirli bileşikler içerir. Meyvenin kabuğunu ve çekirdeklerini tüketmeyin. Bazı vakalarda felçe sebep olabilir.
Çok sayıda faydasının yanında meyvenin farkında olmamız gereken bazı yan etkileri olabilir. Hamilelikte tüketiminde dikkatli olunmalı, aşırı tüketilmemelidir. Tüketirken alerjik reaksiyonlara karşı dikkatli olunmalıdır.