Kendisinden çok sonra gelen fizikçi Isaac Newton, Evangelista Torricelli, bilim insanı Nicolaus Copernicus ve matematikçi Galileo Galilei gibi filozoflara ilham kaynağı olan El-Biruni hakkında merak edilenler...
El-Biruni, güneşin yüksekliği ve şehrin boylamını hesaplayarak, güneşin hareketlerinden, mevsimlerin ne zaman başladığını belirledi. Dünyanın çapını, bugünkü değere çok yakın olarak keşfeden El-Biruni, yerkürenin şeklini tespit ve yeryüzü ölçümleriyle ilgilenen jeodezi biliminin kurucusu oldu.Hindistan'da öğrendiği trigonometrinin, astronomiden ayrı bir bilim olarak görülmesi gerektiğini savunan El-Biruni, trigonometrik fonksiyonlarda yarıçapın, birim olarak kullanılmasını önerdi.
"Kitabü'I Cemahir fi Ma'rifeti'l Cevahir"de 50'nin üzerinde mineral, maden, metal, alaşım, porselen gibi maddeler hakkında detaylı bilgiler vererek, kitabında her bir maddenin, maddeleri birbirinden ayırt etmeye yarayan özgül ağırlıklarını gösterdi ve ömrü boyunca incelediği bitkileri, "Kitâbü's-Saydane" isimli kitabında listeleyerek, doğal ilaçların hangi hastalıklara iyi geldiğini kapsamlı bir şekilde anlattı.
El-Biruni, Harizm'in başkenti Kas'da 973 yılında doğdu. Küçük yaşta babasını kaybedince hocasının desteği ile sarayda matematik ve astronomi eğitimi aldı. Henüz 17 yaşındayken verimli deney ve gözlemler yaptı. Özellikle astronomi, matematik, coğrafya, tarih ve eczacılık konularında iyi yetişti.
El-Biruni, seçkin bir matematikçi ve gökbilimci olan Ebu Nasr Mansur'dan, matematikçi Öklid'in geometrisi ve Batlamyus'un astronomi ilmini tahsil etti. Yunan filozoflarından Aristo, Arşimet ve Demokritus'un çalışmalarından da etkilenen El-Biruni, bilimsel çalışmalarına 17 yaşında başladı.Harezmşah Devleti, Me'muniler tarafından alınınca, bir süre İran'da yaşayan bilim insanı, "El-Asar'ul Bakiye" adlı kitabını, İran'daki Müslüman hanedanlardan Ziyarilerin sarayında yazdı. 2 sene burada çalıştıktan sonra memleketine geri dönen El-Biruni, Ebu'l Vefa ile gök bilimi üzerine çalışmaya başladı.
Newton'dan 700 sene önce, Newton'un matematiksel olarak ispatladığı yer çekimi kuramı üzerine ilk fikirleri ileri süren El-Biruni, geliştirdiği teleskoplarla gözlemleri sonucunda, gezegenlerin güneş etrafında döndüğünü doğrulayan Galileo'dan 600 sene önce "dünyanın döndüğü" fikrini savundu.
El-Biruni, "Dünya dönüyorsa, ağaçlar ve taşlar neden fırlamıyor?" sorusuna, "Merkezde bir çekicilik olduğu için her şey dünyanın merkezine düşer." cevabını vererek, Kuzey, Güney, Doğu ve Batı'nın farklı noktalarda buluştuğunu ve denizin ardında bir karanın bulunduğunu (bugünkü Amerika kıtası) öngördü.
Tıp alanında da birçok eser veren Biruni, döneminde bir kadını sezaryenle doğum yaptırmayı başarıp, şifalı otlar ve birtakım ilaçlar üzerine yazdığı "Kitabu's Saydane" isimli eserinde ise yaklaşık 3 bin bitkinin hangi hastalığın tedavisinde ve nasıl kullanıldığını yazdı. İlaçların yanı sıra o bitkinin Arapça, Farsça, Yunanca, Sanskritçe ve Türkçe gibi başka dillerdeki adının yer alması, etimolojik açıdan önemli bir gelişme olarak takdir gördü. kaynak: dünyabülteni