Sarımsağın doğal ve çok güçlü bir antibiyotik olduğunu hepimiz duymuşuzdur. Peki bu kadar güçlü bir antibiyotik etkisine sahip sarımsağın yağının ne işe yaradığını hiç düşündünüz mü? Siyah sarımsak yağı nedir? Sarımsak yağı nasıl kullanılır, Faydaları nelerdir? Merak edilen soruların cevabı bu haberde.
Sarımsak Yağı Nedir?
Latincesi "Allium satvium" olan sarımsak, soğan ailesinin bir üyesi ve dünyanın en yaygın kullanılan bileşenlerinden biridir (1). Çoğunlukla tropikal bölgelerde yetiştirilen sarımsak, kendine özgü keskin aroması için mutfaklarda bolca kullanılan bir gıdadır.
Son zamanlarda gündemde olan kara sarımsak ise beyaz sarımsağın belirli ısı ve ortam koşullarında tutularak esmerleştirilmesi ile elde edilmektedir. Kara sarımsak, sarımsak(Allium Sativum) dişlerinin birkaç hafta boyunca siyah karanfil ile ısıtılması ile elde edilmektedir ve asya mutfağında bir besin maddesi olarak kullanılmaktadır. Siyah sarımsak yağı da denilen bu sarımsak yağı türü balzamik sirke veya demirhindi şurubuna benzer bir tada sahiptir. Kara sarımsak yağı popülarite açısından özellikle ABD'deki üst düzey mutfaklarda kullanılmasıyla yükseliş sergilemiştir.
Sarımsak yağı sarımsaktan elde edilen uçucu bir yağdır. Genellikle buhar damıtma işlemi kullanılarak hazırlanır ya da eterli damıtma yoluyla üretilir. Yemek pişirme sırasında bir aroma olarak kullanıldığı gibi böcek ilacı olarak da kullanılmaktadır.
Sarımsak yağı tipik olarak buhar damıtma tekniği kullanılarak hazırlanır, böylece ezilmiş sarımsak, yoğunlaşma kullanılarak damıtılır. Sarımsak yağının içeriğindeki en yoğun bileşen olan "dialil disülfür" gibi uçucu sülfür bileşikleri yağın karakteristik özelliklerini belirlemektedir. Damıtılarak oluşturulan sarımsak yağı tipik olarak keskin bir kokuya ve sarı-kahverengimsi bir renge sahiptir. Yaklaşık 1 gram damıtılmış sarımsak yağı üretmek için 500 gram sarımsak gereklidir. Buharlı damıtma yöntemi ile elde edilen sarımsak yağı, taze sarımsaktan yaklaşık 900 kat keskin bir aromaya sahiptir. Sarımsak yağı kurutulmuş sarımsağa oranla 200 kat civarında daha güçlü bir aroma barındırmaktadır.
Ayrıca eterli damıtma yöntemi ile sarımsak yağı elde etmek de yaygın olarak kullanılan bir yöntemdir.
Sarımsak Yağı Faydaları Nelerdir?
Sarımsak yağı yararları hakkında birçok bilimsel ve klinik çalışma sonucunda elde edilen bulgular olsa da, Türk Gıda Kodeksi Beslenme ve Sağlık Beyanları Yönetmeliği kapsamında herhangi bir açıklama olmaması sebebi ile sarımsak yağının faydaları konusundan bahsetmek mümkün değildir.
Sarımsak Yağı Nasıl Kullanılır?
Sarımsak yağı, besin olarak yaygın bir kullanım alanına sahiptir. Ayrıca sarımsak yağı su ile seyreltilerek bitkilere püskürtülen doğal bir böcek ilacı olarak da kullanılabilir.
Sarımsak yağının birçok farklı kullanım çeşidi ve formu bulunmaktadır. Stabilize edilmiş sarımsak aroması karışımı, sarımsak yağının ve sarımsak tozunun bir araya getirilmesi ile oluşturulmaktadır. Sarımsak aromalı yağ; sarımsak, farklı bitkisel yağlar ve baharatların birleşimidir. Sarımsak aromalı yağlar tam olarak sarımsak yağı özelliklerinin tümünü sergilemez. Bu ayrım doğru yapılmalıdır. Sarımsak aromalı yağlar evde dahi yapılabilmektedir. Sarımsak yağı ise endüstriyel süreçlerden geçerek oluşturulmaktadır.
Sarımsak aromalı yağ, yemek pişirme ve baharatlandırma amacıyla kullanılır. Bazen baharat karışımlarında bir bileşen olarak da yer alır. Bu oluşturulan yağ, sarımsak yağından farklıdır ve tipik olarak, yağı tatlandırmak için çeşitli bitkisel yağlara karıştırılmış, ezilmiş veya kıyılmış sarımsak çeşnilerinin genel adıdır. Sarımsak limon ve kekikten oluşan karışım çeşidi ise en çok kullanılan çeşniler arasındadır.