Dolar (USD)
32.54
Euro (EUR)
34.81
Gram Altın
2423.19
BIST 100
9722.09
02:17 İMSAK'A
KALAN SÜRE

08 Kasım 2013

HESAPLAR BU KADAR ŞAŞMAMALI

Pazartesi günü açıklanan tüketici enflasyonu; giyim ve gıda fiyatlarındaki sert artışın etkisiyle beklentilerin üzerinde çıkarak, Ekim ayında yüzde 1.80 oldu.

Gerçi ekim aylarında (mesela 2012 ekiminde yüzde 1,96'ydı) enflasyon bir sıçrama kaydetse de, son bir yılın en yüksek seviyesine ulaştığının altını çizmeliyiz. Yaşadıkları kriz nedeniyle, her fırsatta ekonomilerine burun kıvırdığımız Euro Bölgesi'nde bu orana, yıllık bazda dahi erişilemiyor! Yıllık enflasyonları yüzde 2,5'den yüzde 1'in altına geriledi.Ha...Enflasyonun çok düşük olması da sağlıklı değil.Ekonomide durgunluk belirtisidir.Literatürde yüzde 2 civarında gezinen enflasyonun ideal olduğu söylenir.

Bizdeki enflasyona dönersek; 444 çeşit mal grubu içinde yer alan bin küsur üründeki fiyat artışları izlenerek hesaplanıyor. Bu ürünlerden bir kısmı vatandaşın bütçesi içinde önemli pay tutmuyor.Cebini ilgilendiren esas kalemler, gıda ve alkolsüz içeceklerle giyim ve ayakkabı. Ekim ayında gıda ve alkolsüz içecekler yüzde 3,9, giyim ve ayakkabı yüzde 9,56 artmış. İşte vatandaş için gerçek enflasyon bu.Genel oranın çok üzerinde. O yüzden geniş halk kitlesi, ilan edilen enflasyonla, çarşı pazardaki fiyat artışını karşılaştırdığında , şaşırıp kalıyor.

Yıllık tüketici enflasyonuna gelince; geçen yılki elektrik ve doğalgaz zamlarının baz etkisiyle yüzde 7,88'den yüzde 7,71'e indi. İyi haber. Ne var ki yanıltıcı.Bu yıl elektrik ve doğalgaza henüz zam yapılmadı. Kapıda bekliyor. Yapıldığında, enflasyonun yüzde 8'i aşması kaçınılmaz olacak. Öte yandan yaklaşan mahalli seçimler nedeniyle devlet sübvanse etmeye devam edip, bu zamları ertelese bile, bu yıl enflasyon, Merkez Bankası'nın geçen hafta revize ettiği yüzde 6,8'lik hedefi geçecektir. Eğer kasım ve aralık aylarında fiyatlar üst üste eksi çıkarsa, ancak o takdirde enflasyon tahmini tutabilir. Zor görünüyor. Çünkü, zaten 10 aylık artış şimdiden yüzde 6,90'nı buldu,hedefi solladı. Enflasyonun kontrolünü güçleştiren bir handikap da kurlar. ABD'nin parasal genişleme politikasından vazgeçmesi ile birlikte doların ülkesine dönmesi , doların fiyatını arttıracak,dolayısıyla ithal malları pahalanacaktır. Bu durum ise enflasyonu tetikleyecektir. Peşinden, hiç istenmese de faizler yükseltilmek zorunda kalınacak.

Özetle; Orta Vadeli Program'da yüzde 5,3 olarak öngörülen ve daha sonra iki kere yüzde 6,2 ve 6,8 şeklinde revize edilen tüketici enflasyon hedefinin, bu yıl da tutmayacağı anlaşılıyor.Neden bu yıl da diyoruz? Çünkü ekonominin yüzde 4,7 küçüldüğü 2009 yılı ile 2010 yılı hariç son 5 yıldır ,yüzde 4-5 olarak öngörülen enflasyon hedefinde yıllar itibariyle , yüzde 18 ila 151 gibi büyük sapmalar oldu.Küresel konjonktürün son derece müsait olduğu bu yıllarda hesaplar bu kadar şaşmamalıydı

[email protected]