Konut satışları yüzde 25,3 azaldı

TÜİK'in verilerine göre; Türkiye genelinde konut satışları Ekim ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 25,3 azalarak 102 bin 660 oldu. Konut satışları Ocak-Ekim döneminde ise bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 6,7 artışla 1 milyon 159 bin 853 olarak gerçekleşti.

Son dört aya bakıldığında, konut satışlarının yıllık bazda Eylül ayında yüzde 22,9, Ağustos ayında yüzde 12,7 ve Temmuz ayında yüzde 12,9 oranında azaldığı görülüyor.

Faiz oranlarındaki düşüşe rağmen, kredi kullanımının sınırlandırılması ve konut fiyatlarının mevcut seviyesi, konut satışlarındaki azalışta önemli bir rol oynuyor. Bu durumu ipotekli konut satışlarındaki sert düşüş de teyit ediyor.

İpotekli konut satışları Ekim ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 52,7 azalış göstererek 13 bin 268 oldu. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı yüzde 12,9 olarak gerçekleşti. Faiz oranlarının konut satışlarına olan etkisini daha net görebilmek amacıyla şu veriyi de hatırlayalım. Konut kredi faizlerinin 0,64’e kadar gerilediği 2020 yılı Temmuz ayında ipotekli satışların payı yüzde 57’ye ulaşmıştı.

Dört aydır gerileyen konut satışları ise fiyatlara yansımadı. TCMB’nin açıkladığı verilere göre; 2022 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre yüzde 4,9 oranında artan konut fiyat endeksi (KFE), bir önceki yılın aynı ayına göre nominal olarak yüzde 189,2, reel olarak ise yüzde 58 oranında arttı.

Tüketici fiyat endeksindeki (TÜFE) yıllık artışın yüzde 85’in üzerine çıktığı ve borsa dışında reel getiri sağlayan çok da fazla bir yatırım aracı olmadığı göz önüne alındığında, konutun yine en risksiz ve karlı yatırım olduğunu söyleyebiliriz. Bu da, konut fiyatlarının, talepteki düşüşe rağmen gerilemediğini gösteriyor. Ancak konut fiyat endeksi Ağustos ayında bir önceki aya göre yüzde 8 artarken, Eylül ayındaki artış yüzde 4,9 oldu. Diğer bir ifadeyle aylık artış hızında belirgin bir yavaşlama kaydedildi. Ancak inşaat maliyetlerindeki artışın devam etmesi ve yeni konut üretiminin yeterli düzeyde olmaması nedeniyle konut fiyatlarında ciddi bir düşüş beklenmiyor.

İlk el konut satış sayısı, Ekim ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 22 azalarak 32 bin 692, toplam konut satışları içinde ilk el konut satışının payı yüzde 31,8 oldu. İlk el konut satışları Ocak-Ekim döneminde ise bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 4,8 artışla 344 bin 810 olarak gerçekleşti.

Yabancılara yapılan konut satışları da Ekim ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8,8 azalarak 5 bin 377, toplam konut satışları içinde yabancılara yapılan konut satışının payı yüzde 5,2 oldu. Yabancılara yapılan konut satışları da düşüyor ancak geçmiş yıllara ait verilere bakıldığında, toplam satış içindeki payının her yıl artığını görüyoruz.