SAMEKS, Haziran ayında 50,3 oldu

MÜSİAD tarafından her ay yayımlanan SAMEKS (Satınalma Müdürleri Endeksi), sanayi ve hizmet sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin kendi ekonomik durumlarına ilişkin değerlendirmelerini ölçen öncü bir göstergedir.

Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS Bileşik Endeksi, Haziran ayında bir önceki aya göre 0,9 puan azalarak 50,3 değerine geriledi.

Nisan ve Mayıs ayları kısıtlamaların genişletildiği, ekonomik aktivitelerin yavaşladığı bir dönemdi. Haziran ayı ile birlikte yeni normalleşme sürecine girilmiş başta hizmet olmak üzere çoğu işletme tekrar ekonomik hayata dâhil olmuştu. Buna rağmen endeksteki aylık bazda düşüş dikkat çekiyor.

Yine de endeksin iyimser duruma işaret eden 50 eşik değerin üzerinde kalması hâlâ büyüme bölgesinde olduğunu gösteriyor.

Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış SAMEKS hizmet sektörü endeksi, Haziran ayında bir önceki aya göre 0,7 puan azalarak 50,4 seviyesine geriledi. Mayıs ayındaki 17 günlük tam kapanma süreciyle ekonomik aktivitede gözlenen ivme kaybının hizmet sektörü genelinde Haziran ayına da yansıdığı görülüyor.

Haziran ayında bazı kısıtlamalar kaldırılmıştı. Ancak hizmet sektörünü doğrudan etkileyen Pazar günleri için sokağa çıkma yasağı ve seyahat kısıtlaması nedeniyle başta turizm, ulaşım, eğlence-kültür, yeme-içme olmak üzere pek çok sektör Haziran ayını da sıkıntılı geçirdi.

Alt endekslere bakıldığında;

Önceki aya göre 1,5 puan azalmasına karşın girdi alımlarındaki pozitif görünüm bu dönemde de sürmüş ve söz konusu alt endeks 62,2 seviyesinde gerçekleşmiş.

0,1 puanlık artışla 44,3 seviyesinde gerçekleşen iş hacmi alt endeksi ise hizmet sektörü genelinde durgun görünümün sürdüğüne işaret ediyor.

Nihai mal stokunda Mayıs döneminde başlayan azalış bu dönemde hızlanmış ve 6,9 gerileyen stoklar alt endeksi 39,6 seviyesine gerilemiş. Önceki aya göre 5,1 puan azalarak 49,3 seviyesine gerileyen tedarikçilerin teslimat süresi alt endeksi ise, bu dönemde firmaların mal ve hizmet tedariklerinde aksaklıklar gözlendiğine işaret ediyor.

İstihdam alt endeksi ise 0,8 puan azalmasına karşın 50,3 seviyesinde gerçekleşmiş ve 50 referans değerinin üzerindeki seyrini Haziran ayında da sürdürmüş.

Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi sektörü SAMEKS endeksi ise Haziran ayında, bir önceki aya göre 0,5 puan artarak 50,1 seviyesine yükseldi. Sanayi sektörü yapısı itibari ile salgın döneminde diğer sektörler kadar zarar görmedi. Bu durumu zaten büyüme oranlarında da görmüştük.

Sanayi sektörüne ait alt endeksler incelendiğinde; girdi alımlarındaki 8,9 puanlık artışa rağmen bu dönemde yeni siparişlerde 3,1 puanlık azalış gerçekleşmiş. Buna paralel olarak sanayi sektörü genelinde üretim durgun seyretmiş ve üretim alt endeksi, önceki aya göre 4,1 puanlık artışa karşın, 43,8 değerini almış.

Salgın kaynaklı sorunlardan biri de lojistik ve dağıtımdaki sıkıntılardı. Buna rağmen Haziran ayında 57,8 seviyesinde gerçekleşen tedarikçilerin teslimat süresi alt endeksi firmaların mal ve hizmet tedarikinde herhangi bir sorun yaşamadığını gösteriyor.