​Tüketici Güven Endeksi 78,2 oldu

TÜİK ve TCMB işbirliği ile yürütülen tüketici eğilim anketi sonuçlarından hesaplanan mevsim etkilerinden arındırılmış tüketici güven endeksi, bir önceki aya göre yüzde 1,6 oranında azaldı; Temmuz ayında 79,5 olan endeks, Ağustos ayında 78,2 oldu.

Tüketici güven endeksi, harcama ve tasarruf eğilimlerini ölçer. Bu nedenle kur, enflasyon, faiz ve istihdam verileri tüketici güven endeksi ile yakından ilişkilidir. Ancak son 1,5 yıldır bu ilişkinin zayıfladığını, güven endekslerinde etkili olan unsurun daha çok salgın kaynaklı gelişmeler olduğunu görüyoruz.

Kapanmaların da etkisiyle Nisan ve Mayıs aylarında düşen güven endeksi, normalleşme sürecinin başladığı Haziran ayında yüzde 5,8 artmıştı. Bu güçlü artıştan sonra Temmuz ayında düşüş eğilimine giren endeks, yangın ve sel felaketlerinin yaşandığı Ağustos ayında da gerilemeye devam etti. Diğer yandan salgında yeni varyantların ortaya çıkması, aşı karşıtlarının aşılama hızını düşürmesi, vaka sayılarının tekrar artışa geçmesi ve buna bağlı olarak kısıtlamaların yeniden gündeme gelme ihtimalinin olması, endeksi olumsuz yönde etkiliyor.

Alt endekslere bakıldığında;

Geçen 12 aylık döneme göre mevcut dönemde hanenin maddi durumu alt endeksi yüzde 5,8 oranında artarak 61,3, gelecek 12 aylık döneme ilişkin hanenin maddi durum beklentisi endeksi ise yüzde 1,4 oranında azalarak 78,6 oldu.

Gelecek 12 aylık döneme ilişkin genel ekonomik durum beklentisi alt endeksi Temmuz ayında 83,2 iken, Ağustos ayında yüzde 9,6 oranında azalarak 75,3’e geriledi.

Tüketicilerin mevcut dönemle ilgili düşüncelerinin olumlu, geleceğe dair beklentilerde ise bir bozulma olduğu görülüyor.

Geçen 12 aylık döneme göre gelecek 12 aylık dönemde dayanıklı tüketim mallarına harcama yapma düşüncesi alt endeksi Temmuz ayında 97,0 iken, Ağustos ayında yüzde 0,7 oranında artarak 97,7 oldu. Mevcut dönemin dayanıklı tüketim malı satın almak için uygunluğu ise geçen aya göre yüzde 4,2 arttı.

Dayanıklı tüketim mallarına harcama yapma düşüncesini gösteren bu iki alt endekste son 3 aydır bir artış görüyoruz. İthal girdinin yoğun olarak kullanıldığı dayanıklı tüketim mallarında fiyat, kur hareketlerinden oldukça etkileniyor. Haziran ayında 8,80 TL’ye kadar çıkan dolar kuru şu an 8,35’ten işlem görüyor. TL’nin güçlenmesi ilgili alt endeksleri de yükseltiyor.

Gelecek 3 aylık dönemde tüketimin finansmanı amacıyla borç kullanma ihtimali yüzde 5 artarken, gelecek 12 aylık dönemde otomobil ve konut satın alma ihtimali alt endeksleri geriledi. Faiz oranları enflasyonun altında olsa da kredi kullanmak için uygun seviyelerde değil. Bu durum otomobil ve ipotekli konut satışlarındaki düşüşten de anlaşılıyor. Yüzde 5’lik artış ise alınacak kredilerin yatırımdan ziyade tüketim harcamaları için kullanılacağını gösteriyor.

Gelecek 12 aylık dönemde tasarruf etme ihtimali alt endeksinin bir önceki aya göre yüzde 2,7 azalarak 30,3’e gerilemesi, önümüzdeki dönemde de talebin canlı kalacağına işaret ediyor.