TYB Akademi'den: "Özgür Filistin" Sayısı
Yüz yılı aşkın süredir kanayan yaramız Filistin’de 7 Ekim 2023’ten beri gözyaşı dinmiyor, soykırım devam ediyor. Siyonist zalimlerin en ağır silahlarla saldırdığı Gazze’de bebekler, çocuklar, kadınlar, yaşlılar ve masumlar şehit oluyor. Evlerde, camilerde, hastahanelerde ve sığınma kamplarında vurulan sivilleri ise dünya izlemekte. Bu ahval içinde zalimin karşısında duranlar da muhakkak var. TYB Akademi dergisi sorumlu ve şuurlu bir ruhla Filistin’i birçok yönüyle ele aldığı özel bir sayı hazırladı: “Nehirden Denize Özgür Filistin, Özgür Gazze”
Yayın hayatına başlayalı 14 yıl olan TYB Akademi’nin 41. Sayısı Filistin’e ayrılmış. Evvela böyle kıymetli sayı için TYB Akademi’de görev alan yazarlarımızı ve yöneticilerimizi tebrik ediyorum. Toplam yirmi bir makalenin yer aldığı özel sayıda tarihi, dini, sosyal ve siyasi açıdan Filistin ve özelde de Kudüs’e derinlemesine bir bakış ve tahlil var.
Sayı Editörü Prof. Dr. Ali Osman Kurt’un sunuş yazısı ile başlayan sayıda yer alan makaleler: Türk Dış Politikasında Filistin Meselesi: Çözüm İçin Bir Somut Girişim Olarak Garantörlük Önerisi, Muhittin Ataman & Esra Çaylak; Tarihi Perspektiften Filistin-İsrail Meselesi:Çözül(e)meyen Bir Sorun Problem Ayşe Ataş; Kudüs’ün Statüsü Üzerine Tartışmaların Hukuki Değerlendirmesi Ömer Ünlü; On İki İmamcı Şiiler Arasında Kudüs’ün Önemine Bir Bakış, Ensiyeh Yari & Saeed Tavoosi Masroor; İslam Siyaset Düşüncesinde Zorbaların Devletinden Devletin Zorbalığına, Hasan Özalp;Toprak ve Düşman: Yahudi Kaynakları Bağlamında Bir Analiz, Abdullah Altuncu; Pratik Şiddetin Pasif Teorileri: Post-Buberyen Dönem Yahudi Düşüncesinde Vaadedilmiş Toprak ve Kudüs Yaklaşımları,Mustafa Alıcı;
Teo-Antropolojik Açıdan Yahudiliğin Dinî Etnik Oluşumu ve Üstenci Bakışa Etkisi, İsmet Tunç & Delila Elçe;
İsrail’in Arkeoloji Disiplini Üzerinden Ulus Kimliği Oluşturma Çabası, Mehmet Emin Güler; Filistin’de Emperyalist Politikaların Arkeolojik Boyutu: Kuruluşundan I. Dünya Savaşı’na Kadar Filistin Araştırma Fonu, Oğuzhan Şener; Herod Dönemi Kudüs ve Dönemindeki Peygamberler, Nurgül Akçin;Manda Dönemi Filistin’de Araplar ve Yahudiler: İkili Toplum Paradigmasını Yeniden Düşünmek, Tuğçe Ersoy-Ceylan; İngiliz Politikalarının Filistin’e Etkisi: 1936-1939 Büyük Arap İsyanı, Havva Yavuz & Necmi Uyanık; İsrail’in Gazze’deki Suçları, Yücel Acer; İsrail’in Amerikan Devlet Benliğindeki Yeri, Aslı Nur Düzgün; Gazze Hıristiyanları: Bir Tarihin Şahitleri, Şevket Özcan;İslam Devrimi’nden (1979) Sonra İran Edebiyatı’nda Filistin Konusuna Genel Bir Bakış, Umut Başar; Kısa Filmlerde Filistin Anlatıları ve Bir Karşı-Anlatı Olarak Ömer Rammal Sineması, Yunus Namaz & Eyup Koçaslan; Beytülmakdis’in Arkeolojisi ve Mimarisi: Sorunlar ve Yaklaşımlar, Haitham Fathi Al-Ratrout; İsrail ve Filistin Anlatılarında Filistin’de Etnik Temizlik: Sözel Temsilin Söylem-Kavramsal Analizi, Aladdin Assaiqeli; Nekbe Devam Ediyor: Geçmişten Günümüze Filistin Krizi; Ahmad Qabaha & Bilal Hamamra.
Sayı Editörü Prof. Dr. Ali Osman Kurt özel sayıya ilişkin özetle şöyle diyor: “Bu özel sayı Filistin’in tarihi ve kültürel mirası ile bölgedeki siyasi çalkantılara ilişkin derinlemesine bir incelemeyi gaye edinmiştir. Filistin, sadece coğrafi konumu nedeniyle değil, aynı zamanda tarih boyunca yaşadığı dönüşümlerle de önemli bir bölge olmuştur. İşte bu sayımızda, Filistin meselesini ele alan birbirinden değerli on sekiz yerli yazıyı ve üç çeviri makaleyi bir araya getirerek, okur kitlesine geniş bir bakış açısı sunulması hedeflenmektedir. Bu makaleler, tarihi, siyasi, dini, felsefi, sosyolojik ve arkeolojik açılardan sorunu anlamak için önemli katkılar sunmaktadır. Detaylı ve derinlemesine analizler sunan bu yazılar, okurlara Filistin’in karmaşık tarihini ve bugününü daha iyi anlamalarına yardımcı olmaktadır.”
Her alanda Filistin sorunu konuşulmalı. Daha ciddi adımlar atılmalı. En çok da askeri ve ekonomik alanda atılacak adımlara, uygulanacak yaptırımlara ihtiyaç var. TYB Akademi dergisi kendi sahasındaki sorumluluğunu yerine getirmek için kayda değer bir sayı ile arşivlik örnek bir çalışma yapmış.Tüm yazarlar, şairler, sanatçılar, sinemacılar, sporcular, siyasetçiler, kültür insanları, bilhassa tarihçiler Filistin’i, özellikle de Kudüs ve Gazze’yi sürekli gündemde tutmalı. Bu yönüyle Türkiye Yazarlar Birliğinin ülkemizin dört bir yanındaki şube ve temsilcilikleri ile İsrail'in Filistin'de yaptığı zulmü kınamak, farkındalık oluşturmak ve hissiyatımızı paylaşmak amacıyla çalıştay, panel, konferanslar düzenlediğini, eserler neşrettiğini biliyoruz. “Nehirden Denize Özgür Gazze ÖZGÜR FİLİSTİN” adıyla yayımlanan bu sayı, Filistin’in geçmişini ve bugününü daha iyi anlamak için önemli katkılar sunacaktır.
Dergide yer alan her bir makalenin önemli olduğunu belirtmek isterim ancak hepsine burada değinmek zor. İki makaleden özetle bahsetmek istiyorum. İlki Muhittin Ataman ve Esra Çaylak’ın ortak hazırladıkları “Türk Dış Politikasında Filistin Meselesi: Çözüm İçin Bir Somut Girişim Olarak Garantörlük Önerisi” başlıklı makale. Bilindiği üzere İsrail kurulduğunda ilk tanıyan ülkelerdeniz. Cumhuriyet tarihimiz boyunca bakıldığında Filistin konusunda değişen bir Türk dış politikası olduğunu görüyoruz. Makalede “Türkiye’nin Filistin meselesine ilişkin dış politikasını, Osmanlı son döneminden AK Parti dönemine kadar olan tarihsel gelişim ve değişimlere odaklanarak ele almıştır. Bu makale özellikle Aksa Tufanı Operasyonu sonrasında Türkiye’nin attığı adımlar ve bölgede kalıcı bir barışın sağlanması için masaya getirdiği “garantörlük sistemi” önerisine odaklanmıştır.” denilerek dış politika açısından son derece önemli bir adım ve teklif ele alınmıştır.
Diğer makale ise Havva Yavuz ve Necmi Uyanık’ın ortak hazırladıkları “İngiliz Politikalarının Filistin’e Etkisi: 1936-1939 Büyük Arap İsyanı” başlığını taşıyor. Makalenin özet kısmından dikkat çekici bölüm: “İngiltere’nin 1917’de yayımladığı Balfour Deklarasyonu sonrasında Filistin’de yürüttükleri siyasi politikalarının etkisi sonucunda bölgeye yönelik geniş çaplı Yahudi göçünün gerçekleşmesi ve bu sürecin Arap milliyetçiliğinin güçlenmesine nasıl katkıda bulunduğu analiz edilmektedir. 1936-1939 yılları arasındaki gerçekleşen Büyük Arap İsyanı, Filistin’de Yahudi ve Arap nüfusu arasında artan gerilimlerin ve yaşanan çatışmaların kapsamlı bir değerlendirmesini sunar. Çalışma, tarihi olayların bugünkü İsrail-Filistin çatışmasını anlamlandırmada nasıl kritik bir rol oynadığını ortaya koymaktadır.”
Filistin meselesi bu coğrafyada yaşayan Müslümanlar başta olmak üzere tüm insanlığın sorunu hâline dönüşmüştür. Vicdan sahibi her insanın dikkat kesildiği, eylem yaptığı, tarafını belirttiği, mücadele ettiği ve zalimin karşısında olduğu bir zamandayız. Kudüs, Gazze ve Orta Doğu’da yayılan işgalci İsrail’e karşı olmak her Müslüman için bir sorumluluktur. Boykotlarla birlikte her alanda Filistin’e destek olmak, vazgeçmeden eylemler yapmak, uluslararası alanda mücadele etmek, siyasi, ekonomik ve askeri yaptırımlar yaptırmak ve İsrail’i savaş suçlusu ilan ettirmek gibi yol haritası belirlemek zorundayız. Bu anlamda kurulduğundan beri fikir dünyamıza katkılar sunan, öncülük yapan TYB’yi takdir ediyor, TYB Akademi dergisinin imtiyaz sahibi muhterem büyüğümüz D. Mehmet Doğan’a, TYB Genel Başkanı Prof. Dr. Musa Kazım Arıcan’a, Yayın Yönetmeni Dr. Mehmet Tuğrul’a, İngilizce Editörü Fatma Süheyla İslamoğlu’na, Özel Sayı Editörü Prof. Dr. Ali Osman Kurt’a, Yazı İşleri Müdürü Mustafa Ekici’ye, Yayın ve Bilim Kurulu ekibine, makaleleri ile katkı sağlayan yazarlarımıza, emeği geçen her bir şahsa, insanlığın kanayan yarası Filistin’in işgalini ve uğradığı soykırımı dile getirdikleri için şükranlarımı sunuyorum.
