Dolar (USD)
32.52
Euro (EUR)
34.83
Gram Altın
2432.68
BIST 100
9915.62
02:17 İMSAK'A
KALAN SÜRE

Ramazan ayının kıymeti

Ramazan ayının kıymeti
17 May 2018 00:01:00

İbrahim Cücük

1) Kur'an- Keru00eem'in bu ayda inmiş ve orucun bu ayda farz kılınmış olması

Allah Teala, Kur'an-ı Keru00eem'inde şöyle buyurmuştur: '(Orucun size farz kılındığı o sayılı günler) Ramazan ayıdır ki insanlara doğru yolu gösteren (rehber), hidayeti açıklayan ve hakkı-batılı birbirinden ayırt eden Kur'an o ayda indirildi. İçinizden kim o ayda hazır (mukim) bulunursa ( o ayda) oruç tutsun!'[1] (Bakara Su00fbresi (2), 185)

Bu konuda Hz. Peygamber (s.a.s.) şöyle buyurmuştur: 'Ey insanlar! Sizi, bin aydan daha hayırlı olan bir gecenin bulunduğu mübarek bir ay, büyük bir ay gölgeledi. Allah o ayın orucunu farz, gece ibadetini nafile kılmıştır. Kim o ayda hayırdan bir hasletle Allah'a yaklaşsa (bir amel yapsa) o ayın dışındaki bir farzı eda eden gibi olur. Kim, bu ayda bir farz eda ederse o ayın dışında yetmiş farz eda etmiş gibi olur. Bu ay sabır ayıdır. Sabrın karşılığı da cennettir. Bu ay, içinde mü'minin rızkının artırıldığı bir ay ve iyilik (hayır, lu00fbtuf, ihsan) ayıdır.'[2] (Sahu00eehu İbni Huzeyme, II. 911, No: 1887; Beyhaku00eei Şuabü'l-u00eeman, V, 223, No: 3336.)

Günahların yanması, günahların affolunması

'Ramazan Ayı geldiği zaman sema (cennet, rahmet) kapıları açılır, cehennem kapıları kapanır ve şeytanlar sıkıca bağlanır.'[3]

'Kim (farz olduğuna) inanarak ve (Allah'tan) sevap umarak Ramazan orucunu tutarsa geçmiş günahları affolunur.'[4]

'Beş vakit namaz, gelecek cumaya kadar Cuma (namazı) ve gelecek yıla kadar Ramazan (ayı) büyük günahlardan sakınıldığı zaman aralarındaki küçük günahlara keffarettir.'[5]

RAMAZANA HAZIRLANMAK

1. Fikren ve ruhen hazırlanmak

2. Oruçtan azami derecede istifadeyi düşünmek

3. Ramazan sonunda öncesi ile kıyas edip kazandıklarımızı korumak

1. Fikren ve ruhen hazırlanmak

Manevi temizlik için fırsat ayı

Ramazan ayı rahmet ayıdır istifade edene. Ramazan ayı, Kur'an-ı Keru00eem ve oruç ayı demektir. Kur'an-ı Keru00eem'den istifade etmeye ve orucun maksadını elde etmeye çalışmak gerekir. Kur'an-ı Keru00eem'den istifade, tilavetinden ve ilminden istifa etmekle olur. Orucun maksadı, kişiyi eğiten bir medrese ve tekke gibi irade, nefsi tezkiye, tasfiye ve sabır eğitimi, ruhun cisme hakim olmasını sağlamak ve toplumla paylaşmayı kazanmaktır. İşte bütün bunlara ruhen hazır olalım da bu rahmet ayını bu maksatlara göre planlayalım.

Oruçtan azami derecede istifadeyi düşünmek

Orucun emrediliş maksadını düşünmek, orucun maksadını bilmek ve kavramakla olur. Doğru bilmek de doğru düşünmeyi ve doğru amel etmeyi getirir. Doğru amel de maksadı elde ettirir.

Ramazan öncesinde ne idim? Ramazanda ne oldum? Ramazan sonrasında nelere dikkat edeceğim ve nasıl davranacağım diye nefis muhasebesi yapmak gerekir.

Kur'an-ı Keru00eem'den istifade ettim mi, orucun maksadını kazandım mı, toplumla paylaşmayı elde edebildim mi ve Ramazan sonrası ruhumda bir inkılap gerçekleştiğini hissedebildim mi diye muhasebe etmek gerekir.

İftarlarda az yemeye itina etmek

Bu konuda Hz. Peygamber (s.a.s.) şöyle buyurmuştur: 'u00c2demoğlu, midesinden daha kötü bir kap doldurmamıştır. Belini doğrultacak birkaç lokmacık ona yeter.'[6] (Tirmizu00ee, Zühd, 47; İbn Mace, Et'ıme, 50)

Özellikle oruçlu, gıybetten, yalandan, laf getirip götürmekten, faydasız ve boş sözden sakınmalıdır. Hz. Peygamber (s.a.s.) şu iki hadu00ees-i şeru00eefte şöyle buyurmaktadır: 'Yalan konuşmayı, yalan sözlerle amel etmeyi terk etmeyen kimsenin yemesini, içmesini terk etmesine Allah'ın ihtiyacı yoktur.'[7] (Buharu00ee, Savm, 8, Edep, 51; Ebu00fb Davu00fbd, Savm, 25; Tirmizu00ee, Savm, 16)

'Nice oruç tutanlar vardır ki, orucundan susuz ve açlıktan başka bir kazancı olmaz. Nice gece kalkıp nafile ibadet yapanlar vardır ki, bu kalkmasından ötürü uykusuzluktan başka bir kazancı olmaz.'[8] (İbn Mace, Sıyam, 21)

Kalp temizliğine çok gayret etmek

Her şey zıddı ile kazanılır. Çok yemek, az yemekle; çok uyumak, az uyumakla; dili günah işlemede kullanmak, dil ile zikretmek, Kur'an-ı Keru00eem tilaveti ve sorumluluklarımızla ilgili kitap okumakla elde edilir.

Kalp, cimrilik, öfke, ucub/kendini beğenmek, riya/gösteriş yapmak, kin, hased, kibir gibi kötü huylardan arınmaya gayret etmek; cömertlik, hilim, tevazu, ihlas, hüsnü zan, gıpta, kanaat, şükür gibi güzelliklerle donanmaya çalışmaktır.

RAMAZANDAN İSTİFADE ETMEK

Kişi, maddu00ee pislikle nasıl ki Allah'a namazda yaklaşması mümkün olmazsa, günah ve kalpteki kötü huyların pisliği ile de Allah'a manen yaklaşması mümkün olmaz.

Kalp düzelirse, dil de beden de düzelir. Zira dil ve beden, kalbin tercümanıdır. Kalpte ne varsa kalıpta kalpte olan görünür. Çünkü her kap içindekini dışına sızdırır. Bu konuda Hz. Peygamber Efendimiz (s.a.s.) ne güzel buyurmuştur:

'Dikkat ediniz! Vücutta bir et parçası vardır ki o fesada giderse bütün vücud fesada gider, eğer düzelirse bütün vücut düzelir. Dikkat edin o et parçası kalptir.'[9]

Ramazan ayını bütün aylara örnek ay yapmak gerekir. Ramazan ayını tövbeye erme ve güzel kazanımlar ayı yapmak gerekir.

RAMAZANDAN İSTİFADE ETMEK

Oruç ile beden sıhhate kavuşur; Kur'an-ı Keru00eem'i tilavetle kalp huzura kavuşur, ilminden istifade ile akıl doyar; ne okuduğunu tefekkürle ruh süku00fbna erer; cemaatle ve huşu ile namaz kılmakla cemaat disiplini, maddeten başkalarına faydalı olarak da kardeşlik şefkati ve yardımlaşma köprüsü kazanılır.

a. Orucun önemini ve maksadını kavrayarak tutmak

b. Kur'an-ı Keru00eem'den; ilim, zikir ve fikirle istifade etmek

c. Namaza çok önem vermek, cemaatle namaz kılmaya ve özellikle yatsı ve sabah namazını cemaatle kılmaya özen göstermek

d. Başkalarına faydalı olmak

a. Orucun önemini ve maksadını kavrayarak tutmak

Oruç, imsak kendini yasaklardan ve yasaklara götüren mubahlardan da tutmak demektir.

Oruç niyeti, Allah'ın rızasını kazanmak için ve Allah emrettiği için olmalıdır.

Oruç, kişinin nefsinin isteklerinden iradu00ee olarak uzak durmak itibariyle irade eğitimi, açlık ve susuzluk sıkıntısına karşı sabır eğitimi, nefs-i emmareyi süku00fbna kavuşturması itibariyle tezkiye eğitimi, bedeni dinlendirmek itibariyle tasfiye eğitimi, oruç sebebiyle açlıkla ruhun maddeye hakim olmasına vesu00eele olur.

Dile ve şehvete hakim olmakla ilgili Hz. Peygamber (s.a.s.) şöyle buyurmaktadır:

'Kim bana iki dudağının arasıyla iki bacağının arasını garanti ederse ben de ona cenneti garanti ederim.'[10]

Orucun Önemi ve Maksadı:

1) Allah'ın emri olması

Allah Teala şöyle buyurmuştur:

'Ey iman edenler, muttaku00ee olasınız diye sizden öncekilere farz kılındığı gibi, size de oruç tutmak farz kılınmıştır.'[11]

2) İslam binasının dört direğinden biri olması

Hz. Peygamber (s.a.s.) şöyle buyurmuştur:

'İslam beş şey üzerine bina edilmiştir: (Binanın temeli) Allah'tan başka (hak) ilah olmadığına, Muhammed'in O'nun kulu ve Rasu00fblü olduğuna şehadet etmek, (binanın direklerinden birincisi) namaz kılmak, (ikincisi) zekat vermek, (üçüncüsü) haccetmek, (dördüncüsü) Ramazan orucunu tutmaktır.' [12]

3) Nefs-i emmareyi süku00fbna kavuşturup terbiye etmesi

Hz. Peygamber (s.a.s.) şöyle buyurmuştur:

'Ya u00c2işe! Cennetin kapısını dövmeye devam et!'

-Ne ile ya Rasu00fblallah!

-'Açlıkla!'[13]

4) Bedeni sıhhate kavuşturması

Hz. Peygamber (s.a.s.) şöyle buyurmuştur:

'Oruç tutunuz sıhhat bulursunuz.'[14]

5) Şeytanın vasıtası olan şehvetin hakimiyetini kırması

Abdullah b. Mes'u00fbd (r.a.), Hz. Peygamber (s.a.s.)'in şöyle dediğini rivayet etmiştir:

'Kimin evlenme külfetine gücü yeterse evlensin. Zira evlenme, gözü (haramdan) son derece men edicidir. İffeti de o oranda koruyucudur. Kim de (nikah masrafına) gücü yetmezse (nafile) oruç tutsun. Zira oruç, oruç tutan için şehvet(in hakimiyetini) kırıcıdır.'[15]

6) Bütün organlara oruç tutturulduğunda takva derecesine ulaştırması

'Ey iman edenler, muttaku00ee olasınız diye sizden öncekilere farz kılındığı gibi, size de oruç tutmak farz kılınmıştır.'[16]

7) Günahlara karşı kalkan olması

Bu kalkan oluşla ilgili Ebu00fb Hureyre (r.a.)'den rivayete göre Hz. Peygamber (s.a.s.) şöyle buyurmuştur:

'Oruç bir kalkandır.'[17]

Oruç, şeytana ve günahlara karşı bir kalkandır. Öyle ise daima, Ramazan ayında da Ramazan ayının dışında da orucu şeytana, hevaya ve günahlara karşı bütün organlarımızla oruç tutmak suretiyle kalkan yapmak gerekir. Hz. Peygamber (s.a.s.)'in ve Ashab'ın miktarı ve usu00fblü gibi. Zira Allah'ın Rasu00fblü (s.a.s.) bize her konuda örnek, Ashab-ı Kiram da bu örnekliği bize yansıtan kimselerdir.

8) Bedeni dinlendirip sıhhatli kılması

Hz. Peygamber (s.a.s.) şöyle buyurmuştur:

'Sefere çıkınız ki kar edesiniz. Oruç tutunuz ki sıhhat bulasınız ve gazaya çıkınız ki ganimete ulaşasınız.'[18]

9) Günahların bağışlanması

'Kim (farz olduğuna) inanarak ve (Allah'tan) sevap umarak Ramazan orucunu tutarsa geçmiş günahları affolunur.'[19]

10) Mü'mini, Allah'a manen yaklaştırmış olması

Her bir sevap kişiyi Allah'a yaklaştırır, her bir günah da kişiyi Allah'tan uzaklaştırır. Hele oruç ise mü'mini, takva derecesine erdirerek Allah'a daha çok yaklaştırır.

b. Kur'an-ı Keru00eem'den; ilim, zikir ve fikirle istifade etmek

En üstün ilim, hiç şüphesiz Allah Teala'nın ilmi Kur'an-ı Keru00eem ilmidir. Ramazan ayını, Kur'an-ı Keru00eem'in ilminden istifade etme ayı yapalım. En üstün zikir de Kur'an-ı Keru00eem zikridir. Bilen ve zikreden tefekkür eder. Kur'an-ı Keru00eem'i okurken dil söyler, akıl düşünür ve kalbe de yer eder. İşte Kur'an-ı Keru00eem'den istifade budur.

c. Namaza çok önem vermek, cemaatle namaz kılmaya ve özellikle yatsı ve sabah namazını cemaatle kılmaya özen göstermek

Namaza önem vermek, namazı Allah'ın bir emri bilmek, günahlardan da uzak durarak namazın ve namazda okunan Fatiha su00fbresinin mana ve ruhunu kavrayarak huşulu namaz kılmaktır.

Cemaat ile namaz kılma alışkanlığı ise çok önemli bir kazanımdır. Özellikle sabah ve yatsı namazını cemaatle kılmakla, bütün geceyi nafile namaz kılmış gibi sevap kazanılacağını Hz. Peygamber (s.a.s.) şu hadu00ees-i şeru00eefiyle müjdelenmiştir:

'Her kim yatsıyı cemaatle kılarsa, gecenin yarısını (nafile) namazla geçirmiş gibi olur. Kim sabah namazını da cemaatle kılarsa (böylece) bütün geceyi (nafile) namaz kılmış gibi olur.'[20]

d. Başkalarına faydalı olmak

Zeyd b. Halid el-Cühenu00ee'den rivayete göre, Hz.Peygamber (s.a.s.) şöyle buyurmuştur:

'Oruçlu bir kimseyi iftar ettiren, oruçlunun alacağı ecir kadar ecir alır, oruçlunun sevabından da hiçbir şey eksilmez.'[21]

Hz. Peygamber (s.a.s.), Ramazan ayında infakını arttırırdı. Fiilu00ee bir hadu00eeste şöyle anlatılmaktadır:

'Hz. Peygamber (s.a.s.) hayır yapmada insanların en cömerdi idi. Ramazan ayında Cebrail (a.s.) ile karşılaştığı zaman ise en cömert davranandı.'[22]

Bize gereken, Peygamberimiz (s.a.s.)'in yaptığı gibi ihsanı ve ikramı, infak ve tasadduku Ramazan ayında daha çok arttırmaktır.

[1]- Bakara su00fbresi (2), 185.

[2]- Sahu00eehu İbni Huzeyme, II. 911, No: 1887; Beyhaku00eei Şuabü'l-u00eeman, V, 223, No: 3336.

[3]- Buharu00ee, Savm, 5, Bed'ü'l-Halk,11; Müslim, Sıyam, 1; Nesau00ee, Sıyam, 2-5; İbn Mace, Sıyam, 2; Darimu00ee, Savm, 53; Muvatta, Sıyam, 59; Ahmed, II, 281.

[4]- Buharu00ee, u00ceman, 28, Savm, 6; Müslim, Sıyam, 203, Müsafiru00een, 175; Ebu00fb Davu00fbd, Ramazan, 1, Savm, 57; Tirmizu00ee, Savm, 1, Cennet, 4; Nesau00ee, Sıyam, 39; İbni Mace, İkamet, 173, Sıyam, 2, 33.

[5]- Müslim, Taharet, 16; Ahmed, II, 359

[6]- Tirmizu00ee, Zühd, 47; İbn Mace, Et'ıme, 50.

[7]- Buharu00ee, Savm, 8, Edep, 51; Ebu00fb Davu00fbd, Savm, 25; Tirmizu00ee, Savm, 16.

[8]- İbn Mace, Sıyam, 21.

[9] - Müslim, Müsakat, 107; Buharu00ee, u00ceman, 39; İbn Mace, Fiten, 14; Darimu00ee, Büyu00fb', 1.

[10]- Buharu00ee, Rikak, 23; Tirmizu00ee, Zühd, 61.

[11]- Bakara su00fbresi (2), 183.

[12]- Müslim, u00ceman, 21; Buharu00ee, u00ceman, 2; Tirmizu00ee, u00ceman, 3; Nesau00ee, u00ceman, 13.

[13]- Aclu00fbnu00ee, Keşfu'l-Hafa ve Müzu00eelü'l-Elbas, I, 415. Gazalu00ee, İhyau Ulu00fbmi'd-Du00een'de rivayet etmiştir. Muhaddis Iraku00ee, bu hadu00eesin aslını bulamadım, demiştir.

[14]- Aclu00fbnu00ee, Keşfu'l-Hafa ve Müzu00eelü'l-Elbas., I, 445.

[15]- Buharu00ee, Savm, 10, Nikah, 2, 3; Müslim, Nikah, 1; Nesau00ee, Sıyam, 43; İbn Mace, Nikah, 1; Darimu00ee, Nikah, 2; Ahmed, I, 57, 378, 424, 425, 432.

[16]- Bakara su00fbresi (2), 183.

[17]- Buharu00ee, Savm, 2, Tevhid, 35; Müslim, Sıyam, 162; Ebu00fb Davu00fbd, Savm, 25; Tirmu00eezu00ee, Cum'a, 79, Savm, 54, u00ceman, 8; Nesau00ee, Sıyam, 42,43; İbn Mace, Sıyam, 1, Fiten, 12, Zühd, 22; Darimu00ee, Savm, 27, 50.

[18]- Aclu00fbnu00ee, Keşfu'l-Hafa ve Müzu00eelü'l-Elbas, I, 445.

[19]- Buharu00ee, u00ceman, 28, Savm, 6; Müslim, Sıyam, 203, Müsafiru00een, 175; Ebu00fb Davu00fbd, Ramazan, 1, Savm, 57; Tirmizu00ee, Savm, 1, Cennet, 4; Nesau00ee, Sıyam, 39; İbni Mace, İkamet, 173, Sıyam, 2, 33.

[20]- Müslim, Mesacid, 260; Tirmizu00ee, Salat, 165; Ebu00fb Davu00fbd, Salat, 47.

[21]- Tirmizu00ee, Savm, 82; İbn Mace, Sıyam, 45; Darimu00ee, Savm, 13; Ahmed, IV, 114, 116, V, 192.

[22]- Buharu00ee, Bed'ü'l-Vahy, 5, Savm, 7, Bed'ü'l-Halk, 6, Fedailü'l-Kur'an, 7; Müslim, Fedail, 50.