Dolar (USD)
32.47
Euro (EUR)
34.73
Gram Altın
2440.77
BIST 100
9915.62
02:17 İMSAK'A
KALAN SÜRE

27 Temmuz 2022

ABD tüm dünyayı kaosa sürüklüyor

ABD, İsrail ile ‘’Ortadoğu’yu’’ istikrarsızlaştırdığı gibi, Ukrayna ile de Avrasya’yı istikrarsızlaştırmak istiyor. Bu amacını gerçekleştirmek için de önce Zelenski’yi kışkırtarak Rusya’nın önüne attı. Sonra da onlar birbirlerini öldürürken Amerika’da uzaktan izliyor. Kaosu derinleştirip savaşı uzatmak için de arada bir Ukrayna’ya silah gönderiyor.

Amerika Birleşik Devletleri’nin dünyada sürekli kaos çıkartma çabaları elbette yeni değildir. Ancak Ukrayna Savaşı tam bir dönüm noktası oluşturmaktadır. Enerji ve gıda konusunda dışa bağımlı olan ülkeler, savaş nedeniyle son derece zayıf duruma düştüler.

Savaş devam ettiği sürece olumlu manada bir değişimin olacağı da görünmemektedir. Ekvator’dan Güney Afrika’ya kadar, yakıt kıtlığının neden olduğu elektrik kesintileriyle birlikte, ithalata bağımlı tüm ülkeleri büyük bir ekonomik kaosa sürüklemektedir. Sri Lanka kaos nedeniyle resmen çökmüş durumda.

Bu kaos karşısında çaresiz kalan hükümetler, geçici çözümler üretmeye çalışmaktadır. Pakistan, uzun süreli elektrik kesintilerinin baskısını hafifletmek için çalışma saatlerini azalttı. Panama, yükselen fiyatlar nedeniyle gösterilerle sarsılmaya devam etmektedir.

Son haftalarda Kamerun ve Gana, artan akaryakıt fiyatları ve kıtlığı nedeniyle protestoların pençesinde. Aynı gerekçelerle Arjantin ve Peru’da devam eden gösterilerin ateşi bir türlü düşmüyor. Güney Afrika’da sürekli elektrik kesintileriyle şimdiye kadar en büyük enerji kriziyle boğuşuyor. Küba’da durum daha da kötüleşti.

Aynı akıbete uğramamak için Hindistan kömüre döndü. Haziran ayında Hindistan'ın kömür ithalatı rekor seviyelere ulaştığı yazılıyor.

ABD’nin yarattığı kaosla birçok ülke sarsılırken, Avrupa’da da her şey yolunda gitmiyor. ABD’nin zorlamasıyla Rusya’ya ambargo uyguluyor ama Rusya’da batılı ülkelere karşı enerji tedariğinde sert tavır aldı. Enerjinin geleceği tüm Avrupa kıtasında endişe verici boyutlara ulaşmış durumda.

Avrupa medyalarına baktığımızda, gelecekte enerji krizinin yol açacağı kaosa karşı şimdiden stratejik rezervler geliştirmeye çalıştıklarını görüyoruz. Fakat yoksul bırakılmış ülkeler, zayıf mali yapıları nedeniyle böyle bir imkâna sahip değiller.

Enerjinin dışında, insanlığı bekleyen diğer bir kriz gıdada bekleniyor. Dünya buğday ihracatının önemli bir bölümünü Rusya ile Ukrayna yapıyordu. Ayrıca buğday üretiminde kilit rol oynayan gübre en çok bu iki ülkede üretiliyordu. Savaş nedeniyle gübre üretimi tamamen durmuş durumda.

Ukrayna Savaşı’ndan önce Korona Virüsün neden olduğu tedarik zincirinde bir sıkıntı zaten vardı. Savaş, var olan sıkıntıları daha da derinleştirdi. Bütün ülke ekonomileri birbirine bağlı olduğu için birine uyguladığınız ambargo diğer ülkelere de zarar verir.

Toparlayacak olursak: ABD’nin kışkırtmasıyla devam eden Ukrayna savaşı, durdurulmazsa, milyonlarca insanın sefaletine neden olacaktır. Enerjinin neden olduğu fiyat artışları, Türkiye dâhil bütün ülke ekonomilerini olumsuz etkilemektedir. Önümüzdeki aylarda ekonomik sıkıntının yıkıcı etkisi, siyasi kaosa sebep olabilir. Bu nedenle her zaman vurguladığımız gibi mesele ciddi ve derindir.