Dolar (USD)
32.16
Euro (EUR)
34.90
Gram Altın
2474.43
BIST 100
10158.63
02:17 İMSAK'A
KALAN SÜRE

11 May 2021

ABD'ye uçak kazığı

Türkiye ekonomisinde son dönemde yaşanan sıkıntıların ABD ile ilişkilerdeki siyasi sorunlardan kaynaklandığına dair birçok analiz var.

Bir taraftan dışarıda;

“Türkiye’nin Arap çoğrafyasında artan itibarı ve bunun en somut yansıması olarak da Suriye ile ekonomik entegrasyona varan bir eşige gelinmesi”

Diğer taraftan içeride ise bu sürecin;

“Alevi, Kürt ve Ermeni açılımları ile desteklemesi”

“Yurta Sulh Cihanda Sulh” politikasının kaçınılmaz bir sonucuydu.

Bu da aslında “Büyük Türkiye” ifade edilen daha sonra “Kızılelma” olarak şekillenen yolun nasıl da bir bir kat edildiğini gösteriyordu.

Günümüz dünyasının post truth diye ifade edilen ileri çağdaki gerçekliğinde gelişime dayanan tek bir unsur var:

BARIŞ.

Türkiye’nin tarihsel sorunlarını bir tarafa bırakarak Sevr Anlaşması’nın getirdiği yıkıcı psikolojiden uzaklaşıp kendine güvenen adımlar atmasının ekonomik yansımaları da katmerli bir şekilde karşılık göstermişti.

Hızlı yükselen Türkiye, bölge üzerinde Büyük Ortadoğu Projesi (BOP) gibi farklı hayalleri olan ABD’nin planlarını riske sokmuş ardından Arap Baharı bir anda ortaya çıkmıştı.

İçerideki barış süreçleri sözde soykırım kararlarının parlamentolarda kabul edilmesi, Alevilerin Ergenekon süreci ile dışlanmışlık hissi yaşaması ve Abdullah Öcalan’dan sonra HDP’nin sivriltilen ismi Selahattin Demirtaş’ın marijinal çıkışları çöküşe götürüldü.

Gezi olayları ile toplumdaki kutuplaşma çizgisi çizildi.

Türkiye’nin tekrar Sevr psikolojisine sokulması ve 15 Temmuz sonrasında bu anlayışın tavan yapması bir tesadüf değil.

Nasıl ki Necmettin Erbakan Refahyol Hükûmetinde kısa zamada hem D-8’i kurup hem de Kudüs için barış gücünü hayat geçirme adımları atmış ve sonrasında 11 ayda Türkiye’nin dört bir yandan karıştırılmasıyla beraber görevden uzaklaştırılmışsa bugün de bu süreç hayli canlı bir şekilde yürütülüyor.

Mevcut yönetimin Batı’nın tezgahına geldiğini düşünmek kaybedilmişlik duygusunu yaşatabilir.

Hayır efendim o iş öyle değil.

Sorunlar var.

Olacak tabii.

Arı kovanına çomak sokarsanız ve baldan pay isterseniz arılar tabii ki sizİ sokacaktır.

Bir süre ayı gibi kalın postlu olmak bal yemek için tek çare olabilir.

Ama emin olun süreç sadece böyle işlemiyor.

Bakınız Avrupa’nın iki lokomotif ülkesi Almanya ve Fransa bir süredir ABD’nin tutumundan şikâyetçiler.

Avrupa, yuları tamamıyla ABD’ye verdiği için sesini gür çıkaramasa da bu rahatsızlık Avrupa’nın kendi ordusunu kurması süreciyle açıkça kendisini gösteriyor.

ABD öncülüğünde yapılan beşinci nesil F-35 savaş uçağı projesi bu ayrılığın önemli bir dönem noktası haline geldi.

Ekonomi yarışında teknoloji ihraç edemeyen ABD’nin bütçe açıklarını gidermek için silah satma yöntemine girmiş olması ve bunu da NATO ile zorlayıcı hale getirmesi uzun süredir bir rahatsızlık oluşturuyor.

Türkiye’nin Patriot hava savunma sistemlerini tedarik edememesi ile vücuda getirdiği tepki her şeye rağmen S400 alımını getirdi.

Bunun önünde durulamaması ABD için büyük bir yenilgi oldu.

İkinci yenilgi adımı da Fransa, Almanya ve İspanya’nın, yeni nesil bir savaş uçağı geliştirmek amacıyla atılacak adımlar konusunda anlaşmaya varması ile atıldı.

Fransız Dassault Havacılık şirketi, Airbus ve Indra’nın katılımıyla oluşturulan program aslında ABD’nin silah dayatmasına büyük bir karşı duruş oldu.

F-35’ler ile ekonomisine dayanak oluşturmayı hedefleyen ABD’ye S400 sonrasında ikinci bir tepki daha gelmiş oldu.

Müşterek uçağın geliştirme aşamasının 3 milyar dolar tutarında olduğu ve yeni savaş uçağının 2040’tan itibaren Fransız Rafale ile Alman ve İspanyol Eurofighter’ların yerini almasının planlandığı açıklandı.

Bu durumda Türkiye’nin her şeye rağmen doğru zamanda attığı adımlar kendisini gösteriyor.

TUSAŞ tarafından geliştirilen TAI TF-X (Turkish Fighter X) isimli Millî Muharip Uçak (MMU) 2005-2006 yıllarında ilk uçuşunu gerçekleştirecek.

2030 yılında Türk Silahlı Kuvvetleri’nin envanterine girmesi planlanan MMU’nun Türikye’yi Avrupa’nın ne kadar önüne geçireceği net bir şekilde görülüyor.

Her şeye rağmen Türkiye’nin barış, ticaret ve teknoloji süreci işlemeye devam ediyor.