Alkollü sürücüye hapis
Emniyet Genel Müdürlüğü, trafik kazalarının önüne geçmek için alınmasını istediği teklifler arasında alkollü yakalanan sürücülere verilecek cezanın artırılması da var. Teklife göre; 1 promil ve üstü alkollü halde araç kullanan sürücüler hakkında savcılığa suç duyurusunda bulunulacak ve 2 yıla kadar hapis cezası istenecek.
Bu teklifin çok yerinde olduğunu düşüncesindeyim. Bütün dünyada alkollü olarak trafiğe çıkmak büyük problemdir. Sözgelimi ABD'de erkek trafik ölümlerinin yüzde 46'sı alkolle ilişkilidir. Kandaki alkol konsantrasyonu arttıkça kaza geçirme riski de artar. 1 promilin üzerinde alkol alındığında 35 ve üstü yaşta risk 29 kat, 16-20 yaş arasında ise risk 241 kat daha yüksektir. Gençlerde, yorgun uykusuz olanlarda, gece araba kullananlarda alkolün riski daha da büyür.
Alkollü sürücülerdeki araç kullanmayı zorlaştıran faktörlere gelince:
Reaksiyon zamanı etkilenir. Yani araç sürücüsünü karşılaştığı yeni durumlara uyum sağlaması gecikir.
Tecrübeli araç sürücüleri bir trafik levhası gördüklerinde otomatik olarak uyum sağlarlar. Alkollü durumlarda bu uyum zorlaşır.
Alkol etkisi ile adapte olma zamanı uzar, dikkat azalır.
Gözün fikse olduğu cisimden normale dönme zamanı uzar.
Karşılaşılan cisimlerin netliği azalır. Özellikle çok virajlı yollarda zorluklar ortaya çıkar.
Görüş açısı daralır. İnsanlar normalde 120 derecelik görüş açısına sahiptir. Çok az da olsa alkol alan bir kişide bu görüş 20 derece eksilmekte, kişi direksiyon kullanırken yanındaki bisikleti veya yayayı görmeyebilmektedir.
Mesafe tahmini zorlaşır. Kişi alkol etkisi altındayken öndeki araç ile arasında olan mesafeyi çok fazla, kullandığı aracın süratini ise çok az olarak algılar. Gerçeği son anda fark ederek ya aniden sollama yapabilir veya çarpışmaktan kaçamaz.
Bu kadar olumsuzluğa rağmen kişinin araç kullanabilmesi için kendisine güveninin artması gerekir. Alkol alan sürücüler bir rahatlama ve gevşeme hissederler. Bunun paralelinde alkol alanlarda sahte bir güven duygusu oluşur. Bu da kazalara açık davetiye demektir.
Alkolün çok çeşitli zararları vardır. Sözgelimi İngiltere'de bazı sosyal zararları şöyle sıralanabilir:
Yangın sonucu ölümlerin yüzde 80'inde,
Ciddi kafa travmalarının yüzde 65'inde,
Cinayetlerin yüzde 50'sinde,
Yollarda gerçekleşen trafik kazalarının yüzde 40'ında,
Ev kazalarının yüzde 30'unda alkol tüketiminin etkisi vardır.
Çok şükür ülkemizde alkol tüketimi Avrupa ülkelerinin gerisindedir. Dünya Sağlık Örgütü'nün raporuna göre; alkol kullanım açısından Avrupa Birliği'ne ilk giren 25 ülkenin ortalaması kişi başına 9. 4 litre saf alkol iken, Türkiye'de kişi başına alkol tüketimi 1 litre seviyesinde bulunmuştur. Rakamlar düşükse de giderek alkol tüketimi artmaktadır ve tehlike için tedbir almak şarttır. Bu yüzden son teklifin yasalaşmasını hararetle bekliyoruz.
