'Erdoğan 'geist' olacak mı?'
Artık hiç şüphe kalmadı ki, Erdoğan'a uluslar arası ölçekte bir operasyon çekilmeye başlandı. Ben başından bu yana, içeride bu operasyonun destekçilerini hep dışarı ile bağlantılı olarak gördüm. Açıkçası Ortadoğu, enerji, Suriye vb. alt başlıklarını belirlediği üst ana meseleler etrafında dışarıda bir uzlaşmaya varıldığı taktirde, içeride de bir sükunetin oluşacağından hiç şüphem yok. Bu ifadem, Taksim'de ve Türkiye'nin farklı yerlerindeki gösterilerin ve göstericilerin sosyolojik olarak hiçbir anlam ifade etmediklerini önermez. "Gösteri"nin konusuna bir yan çıktı, fakat Türkiye'nin gelecek vizyonu açısından ana çıktı olarak değerlendirilebilecek "yeni gençlik" üzerine acilen okumalar yapmak zorunlu.
AK Parti iktidarından önce, Türkiye'nin yeni küresel dünyaya adaptasyonu noktasında önemli bir operasyon çekildi. Özellikle ekonomi gibi kırılgan noktalarla tezahürleri daha iyi gözlenen bu operasyon, küresel düzene entegre olmakta direnen her şeyi daha uygun hale getirdi. Bu operasyonlar, değişen zaman içerisinde "kırılgan" olabilecek tüm unsurları kullanıyorlar.
Taksim'deki gösteriler üzerinden ortaya çıkan anahtar kavramlara baktığımız zaman, "Türk baharı", "Taksim'in tahrir olması" ifadelerinin, Türkiye'ye çekilmeye çalışılan bu operasyonun siyasal meşruiyet zeminini oluşturmaya yöneliktir. Yani, iktidarı dize getirmek, uluslar arası yeni anlaşmalara zorlamak için oluşturulmuş bir düzenek. Şayet bu anahtar kavramlar üzerinden oluşturulacak bir hareket başarıya ulaşacak olursa, zaten Ortadoğu'ya çekilen operasyonun bir uzantısı olarak normalleşecek. Üstelik de "özgürlük" söylemleri üzerinden hem hareketlerin meşruiyeti sağlanacak, hem de Türkiye'nin prestiji olabildiğince düşürülecek. Burada Türkiye'nin prestiji derken, bunun gerçekliği üzerinde tartışmaya girmiyorum; zira asıl mesele Türkiye'nin tarihi misyonlarını yüklenerek Arap ülkelerinde meydana getirdiği pozitif algı. Tam da bir çok Arap ülkesi AK parti gibi partiler kurup, onun stratejilerini örnek almaya çalışırken.
Tarık Ramazan, Arap Uyanışını analiz ettiği makalelerinde, Sırbistan'da sosyal medya üzerinden insanların nasıl harekete geçirileceği üzerinde Amerika ve Avrupa ülkelerinin insanları eğittiği ve finanse ettiğini yazar. Taksim'deki gösterilerin başladığı zamandan itibaren yakalanan yabancı uyrukluların, şimdi ve gelecekte bu noktalar üzerinden harekete geçeceklerini tahmin etmek zor değildir. Hiç şüphem yok ki, dışarıdan bir işaret olmadan bu eylemlerin bu kadar ve sistematik bir biçimde devam etmesi mümkün değildir. En son başlayan "dur"ma eylemlerinin, ülkenin bir çok yerinde eşzamanlı başlaması da bu konuda önemli bir göstergedir. Kanaatimce bu işaret üzerine Türkiye içi diğer dinamikler, bu gösterilerin üzerine oturmuşlardır. Tabii ki bunların hepsinin ayrı ayrı değerlendirilmesi lazımdır.
Asıl şimdi bundan sonrası çok önemlidir. Erdoğan, gerçekten elini çok iyi bilerek mi oynamaktadır? Yoldaki kırılganlıkları iyice hesap etmiş midir? Zira en azından gelecek yıl seçimlere kadar, bu operasyonların devam edeceği anlaşılmaktadır. En azından dışarıdakiler istediklerini alıncaya kadar Erdoğan'ın şahsı üzerinden bu konuda sortiler yapacaklardır.
Bir arkadaşımla konuşurken onun sorduğu soruyu ve cevabını burada tekrarlayalım: Erdoğan devam edebilecek mi? Şayet bunların üstesinden gelebilirse, Hegel'in ifadesiyle bir "Geist" olacağı kesin. Zaten ondan sonra herkes ona secde edecektir. Özgürlük isteyen muhalifleri bileu2026
