İbrahim'ce İman, İsmail'ce Teslimiyet

Kelime anlamı yakınlaşma demek olan kurban; Allah'a yakınlaşma gayesiyle, O'nun verdiği hayvanlardan, kurban edilmesi mümkün olan birini, yine O'nun rızası için kesmek demektir. İlahi bütün dinlerde ve inanışlarda görülen ve bugünkü şekliyle Hz. İbrahim ile başlayan kurban ibadeti, İslam'ın en belirgin ibadeti olup diğer medeniyetler ile İslam medeniyeti arasındaki en önemli farktır.

"Biz, her ümmete -(Kurban kesmeye uygun) hayvan cinsinden kendilerine rızık olarak verdiklerimiz üzerine Allah'ın adını ansınlar diye kurban kesmeyi gerekli kıldık. İmdi, İlahınız bir tek İlah'tır. Öyle ise, O'na teslim olun! (Ey Muhammed!) O ihlaslı ve mütevazı insanları müjdele!" (Hac/34) ayetiyle İslam'ın temel prensiplerinden olduğu bildirilen kurban ibadetinin insan için önemi "Onların ne etleri ne de kanları Allah'a ulaşır; fakat O'na sadece sizin takvanız ulaşır. Sizi hidayete erdirdiğinden dolayı Allah'ı büyük tanıyasınız diye O, bu hayvanları böylece sizin istifadenize verdi. (Ey Muhammed!) Güzel davrananları müjdele!" (Hac/37) ayetiyle beyan edilmektedir. Peygamber Efendimiz bunu "Kurban kıyamet günü boynuzu, tırnağı ve postuyla gelir. Kesilen kurbanın kanı toprağa düşmeden evvel Allah'ın katına ulaşır, şu halde gönül hoşluğuyla kurban kesiniz!" (Tirmizi, Edahi,1) sözleriyle dile getirmiştir.

"Allah indinde günlerin en büyüğü Kurban bayramı günüdür." sözüyle bu günün önemini anlatan Resul-i Ekrem Efendimiz, "Kurban gününü bayram olarak kutlamakla emrolundum. Onu bu ümmet için Allah bayram kılmıştır." (Ebu Davud) sözleriyle bu günü müjdelemiştir. Kurban etmek sadece bir hayvanın boğazını kesip kanını akıtmak değildir. Kurbanın oluşturduğu anlayışı, kardeşliği ve dayanışmayı olgunlaştırmak, onu Müslüman bireyin hayatına yansıtmaktır. O gün her tarafta yankılanan tekbir sesleri tüm insanlığın duygu hazinelerini harekete geçirir. Bu sesle müminlerin kalpleri Yaradan'a kulluk cihetinde birleşir. Semada yankılanarak manevi alemlere akan tekbir sedaları ile evren süslenir. "Ancak sana ibadet ederiz" parolası ile kilitli kalpler açılır. Kurban, Yüce Allah'a yaklaşmaktır. Hz. İbrahim'in oğlunu kurban etme konusunda yapmış olduğu fedakarlığa ve göstermiş olduğu itaate kendimizin de hazır olduğumuzun ifadesidir. Sahip olduğumuz en kıymetli varlıklarımızı Allah yolunda feda edebilme anlayışıdır kurban. Kurban, Yaradan'a duyulan takvanın işaretidir. Şükrün ifadesi, cimrilik hastalığından kurtuluş, dünya düşkünlüğünden korunmaktır kurban. Allah'ın emrini yerine getirme huzuruyla, sosyal yardımlaşma ve dayanışma içerisinde, sevinçlerin paylaşıldığı, nefisteki vahşet duygularının törpülendiği zaman dilimidir bu gün. Kurban, ihtiyaç sahiplerini karamsarlıktan kurtaran, toplumda aidiyet duygularını güçlendiren, kardeşlik bağlarının güçlenmesini sağlayan ve ticaretin canlanmasına vesile olan en önemli ibadetlerden biridir. Kurban, kişinin saldırganlık içgüdüsünü önleyen, şiddet eğilimlerini disipline eden insanlığa takılmış en büyük madalyadır. Kurban, Allah'a karşı sorumluluk ve bağlılık duygusunun kazanıldığı, nefsi ve kalbi arındıran, iç dünyamızdaki putları kırdığımız bir ibadettir. Kurban, benlik duygusunun törpülendiği, nefse sevgili gelen her şeyin feda edildiği, insanın olgunlaşması, hayvani arzulardan kurtulup hürriyete erme hikayesidir.
Kurban, sözünü tereddüt etmeden yerine getiren babanın ve babasının sözüne itiraz etmeyen oğlunun teslimiyet göstergesidir. Kurban, kendini Allah'a teslim etme ve onun uğrunda fedakarlık yapabilmenin en yüce duygusu, kazaya rıza, belaya sabır ve nimete şükrün İbrahim'ce söyleniş tarzıdır. Aynı anda milyonlarca insanın Mevla'sına yakınlaşmak için kendi adına kestiği kurbanların görüntüsü muhteşem bir tablodur. Dünyanın fani olduğunu, doğum gibi ölümün de hak olduğunu ilandır kurban. Allah'ın azametini ve hayatımızda tecelli eden nimetlere karşı Mevla'ya duyulan şükrün edasıdır kurban. İnsaniyet-i Kübra makamına ulaşıp, nefsin bütün arzularını boğazlamaktır kurban. Hayat nimetine şükrün bir ifadesi olarak dünyada verilebilecek en ağır ve en şerefli imtihandır kurban. Müşfik bir babanın oğlunu Allah için boğazlayabileceği ve gencecik bir yüreğin, canını Allah için feda edebileceği kadar ileri derecede Yaradan'a teslimiyettir kurban. İbrahim ve İsmail'in Allah'a karşı verdikleri başarılı imtihanın sevincini yaşayıp, farklı heyecan, duygu, hal ve tavırlarla süslenmektir kurban. Ebedi hayat yolunda manevi arkadaş olan Burak'tır kurban. Bütün bu duyguların yaşandığı muhteşem bir gün olan bayramın manevi hazzı bütün benliğimizi doldurur. O gün Allah'ın insanlık camiasına büyük bir lütuf ve rahmeti iner. Bunca inanan insanın Rabbinin tek bir emriyle harekete geçip, görevini hakkıyla yerine getirdiği gündür bayram. İslam aleminin Allah'a kul olmanın ebedi hazzını yaşadığı, beş gün beş vakit "Allah'u ekber, Allah'u ekber" sedalarıyla Hakk'ı ilan ettiği ve yeryüzünü inlettiği gündür bayram. Kurbanın azaları ve parçaları mukabilinde kendi vücudumuzun ve bütün azalarımızın cehennemden azat olduğu gündür bayram. Akan kurban kanıyla birlikte günahlarımızı da akıttığımız gündür bayram. Yaratıcının dergahında, herkesin saf saf dizildiği ve kardeşliklerini ilan ettiği gündür bayram. Dünyevi şenlik ve keyfi kutlama değil, ebediyet için ciğerparelerimizi feda ettiğimiz gündür bayram. Dağıtılan kurban etleriyle birlikte kin ve düşmanlık duygularının kendiliğinden eriyip gittiği gündür bayram. Ailelerimizle birlikte her türlü bela ve musibetlerden, sıkıntı ve elemlerden kurtulduğumuz gündür bayramu2026
Toplumun huzur ve mutluluğunun arttığı gündür bayramu2026
Önce canan, sonra canı feda etmektir kurbanu2026
İbrahim'ce iman, İsmail'ce teslimiyettir kurbanu2026