​IMEC; BHARA-AB Koridor

G20 ilk kez Hindistan yeni adıyla Bhrada’da toplandı. Yani dünyanın en sefil, en kirli yaşama mahkûm insanlarının yaşadığı Hindistan. Nüfusunun %80’i sefalet içinde, ama dünyanın yükselen yıldızı, 5. Ekonomisi Hindistan.

Bugün Bhara’nın sefaletinden değil, dünyaya açıkladığı projesinden söz edeceğiz.

18. G20 zirvesinde Hindistan, komşusu Çin’in “Kuşak Yol” projesine alternatif bir adım attı: IMEC!

Yani Hindistan-Ortadoğu, Avrupa Ekonomik Koridoru.

Hindistan, S. Arabistan, BAE, İsrail, Ürdün ve AB bu projeye imza attılar. ABD’nin de desteklediği proje Hindistan’ın Ortadoğu ve Avrupa’ya ürün sevkiyatı için Çin’in önünü kesmeye yönelik atılan bir adım olarak kabul edilebilir. Çok uluslu demiryolu ve denizcilik projesinin gerçekleşme şansı olmasa da stratejik bir hamle olduğunu kabul etmemiz gerek.

Bilindiği gibi Çin 2013’te BİR KUŞAK BİR YOL PROJESİ ile Çin’den İngiltere’ye kadar transit geçiş için yaklaşık 1 trilyon dolarlık bir yatırım yapmış, ancak salgın ve sonrasında harcamaların Çin ekonomisini olumsuz etkilemesi toplam 8,5 trilyon dolarlık yatırımı durdurmuştu.

Çin’in bu projesi tamamen durmadı, durmayacak da. Bunca yatırım ve Çin’in bu yüzyıla dair büyük stratejisi projeyi yürütmesini gerektirir ancak;

Amerika ve Avrupa yükselen Çin’i durdurmaya çalışıyor ve bunun bir yolu da Çin’in kuşak-yol projesini sekteye uğratmaktır. İtalya da bundan dolayı yakın geçmişte bu projeden ayrıldığını ilan etmişti. Çin’in BİR KUŞAK BİR YOL PROJESİ Batı tarafından ciddi tehdit olarak görülüyordu. Anlayacağınız Batılılar IMEC Projesi ile Çin’i durdurmaya çalışıyorlar.

Doğrusu ABD-Çin sürtüşmesi sevindirici bir gelişme. Kendisini askeri, ekonomik, siyasi ve teknolojik yegâne güç olarak gören ABD’nin artık kendisine rakip olacak bir gücün farkına varması aklını başına almasına yarayacaktır. Hem Çin’in güçlenmesi ABD ile ekonomik mütekabiliyeti beraberinde getiriyor. Bu da ülkelerin karşılıklı bağımlılıkları anlamına geliyor ve karşılıklı bağımlılık dünya sulhu için oldukça gereklidir.

IMEC yürür mü?

Kısa ve orta vadede IMEC’ten bir sonuç çıkacağı kanaatinde değilim. Karadan denize, denizden tekrar karaya bir güzergâhın hayata geçmesi oldukça zordur. Körfez’de güçlenen Çin’in buradaki gücünü durdurmak dışında IMEC’in yakın vadede bir işe yaramayacağı az biraz uluslararası ilişkiler bilgisi olanların rahatlıkla görebilecekleri bir durumdur. Maliyeti belirsiz, vade karışık, Körfez bölünmüş… dolayısıyla baştan hatalı bir proje.

Ancak burada bizi ilgilendiren farklı bir husus söz konusu.

Türkiye Neden Alınmadı?

Hindistan’ın Amerika ve AB destekli bu projesinde Türkiye yok, Türkiye bu projeye alınmadı. Bunun iki bilinen sebebi var: Hindistan’dan kaynaklı sebep ve Batı’dan kaynaklanan sebep. Hindistan’ın bu projede Türkiye'yi dışarıda bırakmasının sebebinin Pakistan ile Türkiye ilişkileri olduğunu söyleyebiliriz. Çünkü Türkiye ile Pakistan kardeş iki ülke olarak dünya siyasetinde birbirine yakın bir politika sergiliyorlar. Hindistan bu yüzden Türkiye'yi istememiştir.

Batı için durum farklı;

Türkiye'nin büyümesinin istenmemeleri.

Batı için Türkiye ekonomik ve siyasi anlamda güçlenmemeli, daima Avrupa’ya avuç açmalı. Ama Türkiye son yıllarda 80 yıllık Batı vesayetini yıkarak kendi stratejilerini, kendi politikalarını esas almaya başladı. Bu da ortaklarımızın hoşuna gitmiyor. Dolayısıyla Türkiye'nin “NO SIR!”lerini azaltmak için güçsüz, eli mahkûm olmasını istiyorlar.

Ancak unuttukları bir hususu hem Cumhurbaşkanı Sayın Erdoğan hem de Dışişleri Bakanı Hakan Fidan dile getirdi. Sayın Erdoğan G20 zirvesindeki görüşmelerinde “Bu proje bizsiz olmaz!” demişti. Sonrasında da ”Gerekirse AB ile yollarımızı ayırırız” demişti.

Hakan Fidan da aynı ifadeleri vurgulayarak hatırlattı. Sayın Erdoğan ve Sayın Fidan’ın açıklamalarını vatandaşın diliyle söylersek, “Ciddi ve haklı bir gerekçe olmadan bizi bu işin dışında tutarsanız biz de bu projeyi bozarız” anlamına geliyordu, muhataplar da mesajımızı aldılar. Ayrıca Hakan Fidan’ın bu koridor projesine imza atan ülkelerin ilgili bakanlarıyla da görüşmeler başlattığını biliyoruz.

Hayata geçeceği çok çok zor görünse de bölgesinde Türkiye'yi by-pass edenler bunun yanlış olduğunu da görecekler.

Acelemiz yok!