Ölülere eziyet vermeyin
Ebu Hureyre'den:
u2013 Sizden birinin bir ateş koru üzerine oturması, o korun elbisesine ve cildine değip de yakması; onun herhangi bir kabir üzerine oturmasından daha hayırlıdır.
(Nesai/Cenaiz 105)
* * *
Bu hadiste, ölüye verilecek eziyetin ve zararın dehşetine ve büyüklüğüne bir benzetme ile işaret edilmektedir. Buna göre, kişinin ateş koru üzerine oturup da elbisesini ve cildini yakması, bir kabrin üzerine oturup da o kabirde yatan ölüye eziyet verip saygısızlık göstermesi yanında hafif kalır.
Bu hadis, aslında, İslamın insan hakları konusunda ne kadar duyarlı olduğundan da, önemli bir göstergesidir.
İnsan ölüsüne saygıyı bu derece önemseyen İslamiyetin, diri insanların haklarına riayet konusunda çok daha duyarlı davranacağı, açık bir gerçektir.
Bu emirle, insan hakları konusunda ince bir noktaya daha dikkat çekilmektedir. Şöyle ki:
Kabirde olan kişinin ahiretteki durumunu, sadece Allah bilmektedir. Yani o kişi salih mi, günahkar mı, kafir mi, kabrinde azapta mı, yoksa ferahta mı; bu hususları hiç kimsenin bilmesine imkan yoktur. Bu sebeple de salih veya fasık veya kafir ayrımı yapmanın da imkanı yoktur. İşte İslam, böyle bir ayrıma girmeden, kabirde yatan kişi ne halde olursa olsun, onu rahatsız etmekten, hayattaki müslümanları men etmektedir.
Kabirde yatan ölü bir insana, hayatta olan insanların saygı göstermek zorunlulukları vardır. Kabrin içinde yatan o insanın ameliyle kazandığı hal ve Allah yanında bulduğu netice onu ilgilendirmez. Bu manayı teyid eden bir başka hadiste de şöyle denilmektedir:
Hz. Aişe'den:
u2013 Hayatta bir müslümanın herhangi bir kemiğini kırmak nasıl günah sayılıyorsa, ölmüş bir müslümanın kemiğini kırmak da aynı şekilde günahtır.
(Muvatta/Cenaiz 45)
* * *
Hadisten anlaşılıyor ki, diriye saygı ve haklarına riayet nasıl vacip bir görevse, ölüler için de aynı durum geçerlidir. Hatta ölülere zulüm ve eziyet konusunda, dirilerden daha duyarlı olunmalıdır. Çünkü dirilerle helallaşmak mümkündür. Ölülere hakkını helal ettirmek ise, söz konusu olamaz. Bu sebeple ölülerin haklarını çiğnemek, dirilere verilecek zarardan çok daha tehlikelidir. Son derece sakınılması gereken bir durumdur.
