Sen ne yapıyorsun?

Terbiye etmek demek, çok iyi derecede işlemek ve yetiştirmek demektir. İnsanların da hayvanların da çok iyi derece terbiye edilmeleri elzemdir. Evcil olmayan hayvanlar anne babaları tarafından terbiye edilir. Evcil olanları ise anne babalarından sonra sahipleri tarafından terbiye edilir.

Bir tayı terbiye edip yetiştirmek bile zor zahmettir. Arabaya koşulacak bir tayı, yarış atı özelliklerinde terbiye edemezsiniz. Eğer böyle yaparsanız yanlış bir terbiyede bulunmuş ve arabayı uçuruma sürükleyecek bir beygire sahip olacaksınızdır.

İnsan da zaten terbiye edilmeden işe yaramaz ve hayırlı neticeler vermez. İnsan işlenmediği takdirde edep ve ahlak, ilim ve yetenek, usul ve erkân yönlerinden geri kalır.

İnsan bir yerde bir meslek sahibi olabilir. Böylelikle bir yönü tamam olmuş olabilir.

“Peki, insanın geri kalan doksan dokuz yönü nerededir, ne durumdadır?”

“Çıkarın kâğıt, kalemleri ve birbirinizin açık, fark edilebilir onar adet insani iyi özelliğini yazın” denilse sonuç ne olur? “Hayırla yâd edilebilecek on özellik...”

Birisinin de “On tane, kötü, yanlış, açık ve fark edilebilir özelliğini” yazacaksınız denilse...

Bin dört yüz yıl önce yaşamış, Raşit Halifeden Hazreti Ebu Bekir’in özelliklerini anlatın bakalım dense mutlaka en okumamışlarca bile kolaylıkla söylenebilir.

“Efendim, nerden başlayayım ki? O, çok büyük bir devlet başkanı idi.”

“Nerden anladın? İspat et bakalım!”

“Peygamber gibi Allah’ın en sevgili kulu gelecek. Ve O’ndan sonra, O’nun boşluğunu dolduracak…”

Buradaki boşluk doldurmak demek, tam manasıyla değil bazı manalardadır tabi ki... Boşluğunu tam doldurmak, mümkün değildir. Peygamberin yeri ayrıdır, diğer insanların yeri ayrıdır. Peygamberden sonra belli ölçülerde boşluk doldurulması lazımdır. En güçlü, en sevgili, en insan olandan sonra yerine zayıf veya orta seviyede biri gelebilir mi?

Bu mümkün mü?

Bu durum, bir direk gibi… İslam’ın direği gibi düşünülmelidir. Peygamber İslam’ın direğidir. Ve yerine yeni bir direk konulmalıdır. Bu direğin özellikleri nasıl olacaktır? Her yönüyle müthiş ve iyi olması lazım bu direğin.

Hazreti Ebu Bekir’in hangi yönünü anlatalım? En az bin tane insani yönü anlatılabilir. Serinkanlı, soğukkanlı mıdır? Kesinlikle evet. Peygamber ölünce ne diyor? “Baki olan yüce Allah’tır.” Bu sözü söylemezden evvel Hazreti Ömer bile çılgına dönmüştür.

İnsanlar hayvanlardan farklı oldukları gibi şahsi olarak da birbirlerinden farklıdırlar. Yüzlere bakıldığında tanıma manasında kimsenin kimseyi karıştırdığı görülmez. İnsanın dışta olan fiziki özelliklerinin olduğu gibi insani özellikleri de vardır.

Ve işlenmiş insanların sadece… İşlenmiş… Bir cevherdir insan. Ham bir cevherdir o. Allah, o cevheri yaratmış ve işlemeyi de insanlara emretmiştir.

Hazreti Peygamber, ömrü boyunca ne iş yapmıştır ki?

Şimdi sen ne yapıyorsun?

İnsan mı işliyorsun, insanlığı mı dişliyorsun? Allah aşkına “Edep ve ahlak, ilim ve yetenek, usul ve erkân yolculuğunda şimdi sen ne yapıyorsun?”