Dolar (USD)
32.27
Euro (EUR)
34.79
Gram Altın
2464.22
BIST 100
10342.52
02:17 İMSAK'A
KALAN SÜRE

17 Eylül 2022

Yeniden şekillenen dünya

Türkiye, Şanghay İşbirliği Teşkilatı’nın liderler zirvesine diyalog üyesi olmasına karşı özel bir davetle sanki tüm üye gibi katıldı. Zirve, Türk medeniyetinin önemli merkezlerinden biri olan Semerkant’ta yapıldı. Bu öyle bir zirve ki, dünyanın yeniden şekillenmesinde Avrasya ile Atlantik dengesini değiştirecek özelliklere sahip.

Sovyetler Birliği’nin dağılıp küçülerek ulus devletlere dönüşmesinden sonra Asya’nın yeniden ve daha güçlü olarak geri dönüşünün adeta ayak sesleri gibiydi. Şanghay İşbirliği Teşkilatı, Türkiye’nin öncülük ettiği Türk Devletleri Teşkilatı ile birlikte dünya dengelerini değiştireceği bir yöne doğru evrilmeye başladı.

Şanghay Beşlisi olarak kurulan, Hindistan, Pakistan, İran ve Özbekistan’ın katılımı ile güçlenen Şanghay İşbirliği Teşkilatı’nın muhtemel yeni üyesi Türkiye olarak kabul edilebilir. Türkiye’nin bu yönde bir adım atması halinde teşkilatın asil üyeliğine kabul edilmesinin önünde hiçbir engel yok.

***

Türkiye, hiç hak etmediği halde yarım asırdır Avrupa Birliği’nin kapısında bekletiliyor. 2005 yılında Avrupa Birliği ile Türkiye arasında tam üyelik müzakerelerini başlatma kararından bu yana hiçbir şey değişmedi. Tam üyelik için görüşmelerin ilerlemesi yerine, Almanya ve Fransa’nın Türkiye’nin tam üyeliğine soğuk bakması yüzünden müzakereler durma noktasına geldi ve tıkandı.

Avrupa Birliği, Türkiye’yi de içine alarak bir Hıristiyan Birliği olmaktan çıkma konusunda yoğun bir tereddüt yaşıyor. Türkiye’nin genç ve dinamik nüfusu da işsizliği artıracak gerekçesi ile birlik ülkelerini düşündüren ve tereddüt ettiren sebeplerden biri. Avrupa Birliği, kendi içinde demokrasi ve insan haklarını öne çıkarmaya çalıştığı halde bunu diğer ülkeler ve o ülke insanları için istemediğini her vesileyle ortaya koyuyor.

***

Son günlerin en popüler konusu 70 yıllık bir hükümranlıktan sonra İngiltere Kraliçesi’nin ölümü ve kraliyetin el değiştirmesi. İngiltere’nin yeni kralı olan 3. Charles, aynı zamanda Avustralya’nın ve Kanada’nın da kralı. Ve daha bir yığın küçük devletin. Bu krallık öyle sembolik falan da değil. Halkın kullandığı paraların üzerinde Kraliçenin resimleri var. Hayatın her alanında da…Şimdi paralara yeni kralın resmi basılacak.

Otuzu aşkın küçüklü büyüklü ülkede Kral, fiili olarak devlet başkanı ve silahlı kuvvetlerin de baş komutanı. Başbakanı ve bakanları atama, Meclisi feshetme yetkisi de var. 21. yüzyılı yaşadığımız bu günlerde hala Avrupa’nın sömürgeci ülkeleri krallıkla yönetiliyor. Cumhuriyet fikrinden söz eden olursa çok fazla tepki göstermiyorlar ama o fikri seslendireni de sessiz sedasız siyasi hayattan diskalifiye ediyorlar.

Bütün bunlara rağmen insanlar artık yeni fikirleri korkusuzca seslendiriyor. Şanghay İşbirliği Teşkilatı’nın liderler zirvesi de bu fikirlerin önünü açacak nitelikte. Görüşmeleri doğudan çok batılı gazeteciler izledi. Zirvenin en önemli görüşmesi de hiç şüphesiz Erdoğan – Putin görüşmesi oldu. Dünya siyasetini ve ekonomisini şekillendirecek olan bu görüşmenin odak noktası ticaretti. Başta buğday ve gübrenin yanı sıra Türkiye ve dünya ticaretini yakından ilgilendiren ve yönlendirecek olan bu görüşme önümüzdeki kış aylarının da gidişatını belirleyecek.