Dolar (USD)
32.47
Euro (EUR)
34.73
Gram Altın
2440.77
BIST 100
9915.62
02:17 İMSAK'A
KALAN SÜRE

Doğu Avrupa'da sona eren boks maçı: Kuzey Akım 2 anlaşması

ABD, bugüne kadar karşı çıktığı Kuzey Akım 2 projesi konusunda Almanya ile anlaşmaya vardı. İki ülke söz konusu proje üzerinden Doğu Avrupa'da çekişme halindeydi. Peki, ABD neden karşı çıkıyordu ve Doğu Avrupa neden önemli?
Doğu Avrupa'da sona eren boks maçı: Kuzey Akım 2 anlaşması
22 Temmuz 2021 16:46:19
ABD, bugüne kadar karşı çıktığı Kuzey Akım 2 projesi konusunda Almanya ile anlaşmaya vardı. İki ülke söz konusu proje üzerinden Doğu Avrupa'da çekişme halindeydi. Peki, ABD neden karşı çıkıyordu ve Doğu Avrupa neden önemli?

ABD ve Almanya, Rusya'dan Avrupa'ya uzanan Kuzey Akım 2 boru hattı projesinin tamamlanmasına izin veren anlaşmayı imzaladı. Anlaşma ile ABD ve Almanya, Rusya'nın Kuzey Akım 2 boru hattını siyasi bir silah olarak kullanma girişimine karşı koyma taahhüdünde bulundu.

Peki, ABD bu projeye şimdiye kadar neden karşı çıktı?

ABD Senatosu, daha önce Kuzey Akım-2 ve Türk Akımı projelerine katılan şirketler için ekonomik ve finansal yaptırımlar uygulama kararı bile almıştı. Yaptırımlara neden olarak, AB ülkelerinin Rus doğal gazına daha fazla bağımlı hale gelmesi ve buna paralel olarak daha fazla politik baskıya uğraması gösteriliyordu. Bu sebep her ne kadar daha çok dillendiriliyor olsa da, aslında Doğu Avrupa’nın kontrolü için ABD ve Almanya arasında örtülü bir mücadele bulunuyor.

Rusya'ya değil Almanya'ya hizmet ediyor

İlk bakışta Kuzey Akım-2 sadece Rus menfaatlerine hizmet ediyor gibi görünse de bu çıkarım gerçeği tam olarak yansıtmıyor. Kuzey Akım-2 transit giderlerini ortadan kaldırdığı için Batı Avrupa ülkeleri daha ucuza gaz alacak. Bu proje ile Almanya Avrupa’nın enerji merkezi olacak. Baltık, Orta ve Doğu Avrupa’ya ciddi miktarda gaz Almanya üzerinden gidecek. Almanya Doğu Avrupa’nın kontrolünde önemli bir avantaj kazanmış olacak.

Almanya yeniden Ostpolitiğe mi dönüyor?

Polonya Dışişleri Bakanı göre Almanya ve Rusya arasında tesis edilen doğal gaz iş birliği; Polonya’nın paylaşımını belirten Molotov-Ribbentrop Paktı olarak da bilinen Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı’na çok benziyor, Almanya 1970 yıllarda Avrupa’da ABD egemenliğini kırmak için uygulamaya koyduğu Doğu Avrupa ülkeleri ve SSCB ile ilişkilerin normalleşmesini belirten Ostpolitik anlayışını yeniden Rusya ile faaliyete geçirmek istiyor.

almanya_be8b121d8b02aa14c318b3b3a5b85cc0.JPG

ABD kaya gazı teknolojisi ile artık doğal gaz ve petrol ihraç edebilecek bir konuma geldi. Avrupa ABD’nin ürettiği sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) için büyük bir pazar. Ancak LNG fiyatları, boru hatları ile Avrupa’ya taşınan Rus gazına göre daha pahalı. Buna rağmen ABD ve Polonya arasında doğal gaz temin anlaşması imzalandı. Bu anlaşma ile Ukrayna gaz alt yapısının iyileştirilmesi ve ABD LPG’sinin Polonya üzerinden Ukrayna’ya transferi hedefleniyor. Ukrayna’ya iletilmek üzere ABD’nin ilk LNG tankeri Polonya’nın Swinoujscie LNG terminaline Kasım ayı ortalarında yanaştı.

ABD Doğu Avrupa’da kontrolü ele geçirmek istiyor

ABD’nin projeleri bununla da sınırlı değil. Üç Deniz Girişimi olarak adlandırılan ve Baltık Denizi, Karadeniz ve Adriyatik Denizi arasındaki 12 ülkeyi kapsayan bu proje, bölge ülkelerinin kuzey-güney hattında otoyollar ile bağlanmasını, dijital altyapının kurulmasını, Doğalgaz tedarikinde bölge ülkelerinin Rusya’ya bağımlılığı azaltmak için, Polonya’nın Swinoujscie LNG terminali ile Hırvatistan Krk Adasında inşa edilecek LNG terminali arasında tesis edilecek boru hattı ile Kuzey-Güney Gaz Koridorunun kurulmasını içeriyor. ABD, bölge ülkeleri arasında kendi liderliğinde tesis edeceği enerji ve ekonomik alanındaki iş birliği projeleri ile Almanya’nın etkinliğini kırmayı kendi nüfuz alanını genişletmeyi hedefliyor.

Doğu Avrupa neden önemli?

İngiliz coğrafyacı Halford Mackinder “The Historical Pivotal of History-Tarihinin Tarihsel Ekseni” adlı makalesinde dünyanın kalbinin Atlantik ve Pasifiğe eşit mesafede Hazar’ın kuzeyinde olduğunu iddia eder. Doğu Avrupa’ya hükmedenin dünyanın kalbine hükmedeceğini, dünyanın kalbine hükmedenin de dünyaya hükmedeceğini söyler. Bu nedenle, ABD’nin sadece, AB’nin doğalgaz tedarikinde Rusya’nın daha etkin bir konuma geleceği düşüncesiyle Kuzey Akım-2 projesine itiraz ettiği ve yaptırım uyguladığı söylemek eksik bir değerlendirme olur. ABD ve Almanya arasında Doğu Avrupa’nın kontrolüne yönelik adı konulmamış bir mücadele var. ABD şimdilik yaptırım kararı ile Kuzey Akım-2 projesi geciktirse de tamamlanmasını engelleyemeyecek. Yaptırım kararına verilen tepkilerden de anlaşılacağı üzere ABD-Almanya mücadelesi kızışacağa benziyor.

Kaynak: Euronews