Aylık enflasyonda yavaşlama devam ediyor
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) verilerine göre; tüketici fiyat endeksi (TÜFE) 2024 yılı Mart ayında bir önceki aya göre yüzde 3,16, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 15,06, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 68,50 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 57,50 artış gösterdi.
Aylık ortalama yüzde 3,6 olan piyasa beklentisinin altında kalan TÜFE bir önceki ay yıllık yüzde 67,07, aylık yüzde 4,53 artmıştı.
Beklentilerin altında kalan Mart ayı TÜFE oranının son 2 aydır yavaşlaması önemli. Bu tablo, uygulanan sıkı para politikasının bir sonucu olarak ortaya çıksa da döviz kurlarının gecikmeli etkisi, ücret zamları ve vergi düzenlemeleri enflasyonu yukarı çekmeye devam ediyor.
Yıllık enflasyona bakıldığında ise Mart ayı TÜFE verisinin 2022 yılı Ekim ayından(yüzde 85,51) bu yana en yüksek seviyeye çıktığı görülüyor. Hem baz etkisiyle hem de sıkı para politikasının gecikmeli etkileriyle birlikte son 6 aydır devam eden yükseliş eğiliminin Mayıs-Haziran aylarında son bulacağı tahmin ediliyor.
Son açıklanan enflasyon raporunda; enflasyonun, yüzde 70 olasılıkla, 2024 yılı sonunda orta noktası yüzde 36 olmak üzere, yüzde 30 ile yüzde 42 aralığında gerçekleşeceği öngörülmüştü.
Ana harcama gruplarının yıllık değişim oranlarına bakıldığında;
Bir önceki yılın aynı ayına göre en az artış gösteren ana grup yüzde 50,10 ile giyim ve ayakkabı oldu. Buna karşılık, bir önceki yılın aynı ayına göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 104,07 ile eğitim oldu. Manşet verinin üzerinde kalan diğer kalemler ise gıda ve alkolsüz içecekler, ulaştırma sağlık, lokanta ve oteller oldu.
Ana harcama gruplarının aylık değişim oranlarına bakıldığında ise;
2024 yılı Mart ayında bir önceki aya göre azalan ana grup yüzde -0,02 ile alkollü içecekler ve tütün oldu. Buna karşılık, 2024 yılı Mart ayında bir önceki aya göre artışın en yüksek olduğu ana grup ise yüzde 13,08 ile eğitim oldu.
İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE'deki değişim, 2024 yılı Mart ayında bir önceki aya göre yüzde 3,14, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 14,86, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 71,89 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 62,61 olarak gerçekleşti.
Üretici maliyetlerindeki değişimi gösteren yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) ise yıllık yüzde 51,47, aylık yüzde 3,29 arttı. Böylelikle ÜFE-TÜFE arasındaki makas 17 puan oldu. Dolar kurunun bir süredir 32-33 TL bandında sakin bir seyir izlemesi ve üretici fiyatlarının tüketici fiyatlarına göre daha yavaş artması mal enflasyonunu olumlu yönde etkiliyor. Öte yandan ana harcama gruplarına bakıldığında iç talebi kısıtlamaya yönelik atılan adımlara rağmen hizmet enflasyonundaki katılığın devam ettiği görülüyor.
