Dolar (USD)
32.39
Euro (EUR)
34.71
Gram Altın
2438.85
BIST 100
10006.13
02:17 İMSAK'A
KALAN SÜRE

02 Aralık 2016

Bu Reyler Çok 'Popülür'

Amerika Başkanlık seçiminin üzerine neredeyse bir ay geçti ancak 'Seçilmiş-Başkan' Trump kabinesinde bir kaç kişi hariç hala isimler netleşmedi.
Yorumcusu, uzmanı, gazetecisi, siyasetçisi Trump'ın en ufak hareketinden mana çıkarıp kabinenin nasıl şekilleneceğini tahmine çalışıyor.
En son dedikodu, evvelce de ismi Cumhuriyetçi başkan adaylığında geçen ve 2012 seçimlerinde Obama'ya karşı yarışan Mitt Romney'in Dışişleri bakanı olma ihtimali. Nedeni ise Trump ile Manhattan'daki kendi 'kulesinde' yediği yemek.
Bu arada Yeşil Parti'nin seçimlere itirazına bel bağlayan Demokratların son umududa tükenmiş gözüküyor.
Wisconsin eyaleti için tekrar sayım yapılması kararı aldıran Başkan adayı Jill Stein, diğer iki kilit eyalet Pennsylvania ve Michigan için de sayımın tekrarı konusunda ısrarlı. Elbet bunu Hillary Clinton'a destek olsun diye yapmadığını sadece adil, hakkaniyetli bir seçim olduğunun teyidi için bunu istediklerini iddia ediyor ama Demokrat Parti'ye yaradığı ve oy verenleri umutlandırdığı da ortada.
Amerikan tarihinin en şaibeli, tantanalı ve şaşırtıcı seçiminin yaşandığı ortamda aslında 'nitelikli reylerin' çoğunu almış olan Clinton, (yani bizde tercüme edilen 'popular vote'-tıpkı 'President-elect' çevirisi gibi doğrudan aparılan ve sanki 'özel' bir muhtevası varmış algısı oluşturan ancak 'genel-çoğunluk oy' anlamından başka bir şey olmayan, reyler demektir!) Trump'dan Amerika genelinde 2 milyon daha fazla.
Bu durumda eyalet eyelet, bölge bölge değil de ülke geneli itibar alınırsa 64 milyon sekiz yüz bin rey alan Clinton, 62 milyon beş yüz bin oy alan Trump'a karşı başkan seçilmiş olacaktı. Daha açıklayıcı olursak, Türkiye'de son seçimlerde MHP'nin %11.9 reyine karşı HDPKK'nın %10'luk oranla 40'a 59 daha fazla vekil çıkarması gibi.
Tabii bu durum Amerikan Demokrasi'sinin bir başka sorgusuna yol açıyor ki, o da zaten Jill Stein'ın peşine düştüğü 'diğer partilerin' oyları ve getirisi!
Bu üç eyaletin Wisconsin 10, Michigan 16 ve de Pennsylvania 20 olmak üzere toplam 46 delegesi var ki, Demokrat ve Cumhuritetçiler arasında oy farkı da neredeyse 'parmak sayısı' kadar. Hele Michigan ki, en tartışmalı eyalette bu fark 5 milyon küsurda sadece 11 bin civarında. Yani aslında durum gayet hassas. Eğer tersi olursa bu defa zafer Clinton'ın olacak!
Bu iş sanıldığı kadar basit veya 'magazin' denilemiyecek kadar nazik aslında, çünkü Stein daha önce 2004 seçimlerinde de seçimlere itiraz etmiş ve Ohio eyaletinde yeniden sayılan oylar durumu değiştirmekle kalmamış daha geride, 2000 seçimlerinde Florida'da yapılan tekrar sayımda George W Bush'u Başkan yapmıştı.
Bütün bu talep ve beklentilere rağmen üstte Demokratların ümidi tükenmiş derken de kastım, oy sayımının tekrarında umulanın aksine Trump'a daha çok rey çıkma ihtimalinin güçlü olması.
Bütün bunlar bir tarafa, Trump Ocak 20'ye kadar olan Başkanlık eğitimine devam etmekte. Romney, dışilişkilerde görüşlerini aktardığını söylerken, daha önce 'sahtekarlıkla' suçladığı Trump'ın kabinesinde yer alır mı konusuyla beraber beklenmedik zafer elde eden Trump'ın tüm dünyada oluşturduğu şaşkınlık daha epey bir süre devam edecek gibi.
Bu şaşkınlığı ortadan kaldıracak söylem ve kararlardan ziyade hamleler dünyanın yönünü ve tavrını belirleyecek ve biz de bekleyip göreceğiz.