Suriye’de Beşar Esad rejiminin çöküşünün ardından yapılan arama tarama faaliyetleri, ülkedeki insanlık dramını bir kez daha gözler önüne serdi. Başkent Şam’ın güneydoğusunda yer alan El Hüseyniye bölgesinde, yaklaşık 75 bin kişinin gömüldüğü tahmin edilen 150 toplu mezar bulundu.
2011 yılında başlayan Suriye iç savaşında rejimin işlediği insan hakları ihlalleri, Esad’ın devrilmesiyle gün yüzüne çıkıyor. Son olarak Şam Havaalanı yakınlarındaki bir alanda ortaya çıkarılan toplu mezarlar, rejimin gözaltı merkezlerinde sistematik işkenceler sonucu ölen binlerce insanın sessiz tanığı oldu.
Bölgedeki görgü tanıkları, 2012 yılından bu yana her gece kamyonetlerle ceset taşındığını belirtti. Tanıklar, mezar çevresinde sık sık insan kalıntılarının bulunduğunu, köpeklerin cesetlere saldırdığını ve uzuvların açıkta görüldüğünü aktardı.
Yetkililer, alanda 20 metre derinliğe kadar kazılmış çukurların cesetlerin topluca gömülmesi için kullanıldığını düşünüyor. Cesetlerin üst üste yığıldığı ve mezarların rejim tarafından gizlice kullanıldığı ortaya çıktı.
Suriye’nin geçici hükümeti, bu korkunç keşfin ardından uluslararası toplumu göreve çağırdı. Esad rejiminin işlediği savaş suçlarının bağımsız bir mahkemede yargılanması gerektiğini belirten yetkililer, toplu mezarların uluslararası denetimle araştırılmasını talep etti.
Suriye'de Esad rejiminin gölgesinde yaşanan vahşet, bu mezarlarla bir kez daha dünyanın dikkatini çekti. Bu keşif, savaşın bir halk üzerinde yarattığı tarifsiz acıların simgesi olarak hafızalarda kalacak gibi görünüyor.
Suriye’deki iç savaş boyunca rejimin kontrolündeki bölgelerde sistematik işkenceler ve kayıplar gündemdeydi. El Hüseyniye’deki toplu mezar, yalnızca bu dramın bir kesiti. Uzmanlar, benzer mezarların ülkenin farklı noktalarında da bulunabileceği konusunda uyarıyor.
Bölge sakinlerinden bir tanık, "Her gece kamyonetlerle buraya cesetler getirildi. Geceleri gördüğümüz insan kalıntılarına bile alışmıştık. Bu bir trajedi" ifadelerini kullandı.