Yol anlamına gelen sünnet Peygamber Efendimizin söz ve davranış ve takriridir. Sünnetler hadis kaynaklıdır. Sahih olan hadisler olduğu gibi sahih olmayan hadislerde bulunuyor. Bunların ayrımını yapabilmek adına sizin için bu konuyu ele aldık. Bu yazımızda alışverişte pazarlığın sünnet olup olmadığını araştırdık. Peki alışverişte pazarlık sürmek sünnet mi? Ticarette, alışverişte pazarlık sünnet mi? Detaylar haberimizde...
Allah Rasulü (asm)'in gözlerine sürme çektiği hadis rivayetlerinde yer aldığı gibi, gözlere sürme çekmenin faydalı olacağına dair beyanları da vardır. Bu açıdan erkek veya kadının gözlerine sürme çekmesinin hiçbir mahzuru yoktur. Sürmenin göze olan faydasının, ilmi gelişmelere paralel olarak gün yüzüne çıkacağından hiç şüphemiz yoktur.
Ancak kadınların sürme çekip yabancı erkeklere göstermesi uygun değildir. Çünkü sürme kadının süsüdür. Yabancılara karşı makyajlı görünmek doğru olmaz. Kadın sadece kocasına karşı süslenir...
Sürme hakkında
"Sürmenizin iyisi Ismid`den olandır. O gözü cilalar, tüyü bitirir." (Ebu Davud, libas 13, Tip 14; Tirmizi, libas 22,23; Ibn Mace, tip 25)
buyurulmuştur. Isnadı zayıf bir hadise göre Paygamber Efendimiz yatmadan önce gözlerini üçer defa sürmelerdi. (Bağavî, Şerhu`s-Sünne, XII/117-119).
Anlaşılacağı gibi, her ikisi de tibbî birer tavsiye niteliğindedirler. Yani zevaid sünnetten sayılırlar. Bu yüzden terkeden, eğer hafife alarak terkediyor değilse, günah işlemiş sayılmaz. Sadece tibbî faydalarını düşünerek kullanan, tibbî faydasından yararlanmış olur. Nitekim modern tıp, hem"ismid" denen taştan yapılan sürmenin göze faydalarını, hem de zeytinyağının saç dibi hücrelerini ve cildi besleyici özelliğini tesbit etmiş durumdadır. Bunları bir sünnet olarak düşünüp tatbik edenler ise, hem tıbbî faydalarından istifade ederler, hem de sünnet sevabı alırlar.
Bugün bir kozmetik aksesuarı olarak eczanelerde satılan sürmeler "ismid" olmadığı ve göze ve cilde faydadan çok zarar verdiği için, ona aynı şeyi söyleyemeyiz. O safi bir süs aracıdır. Sağlığa zararlı ise mekruhtur. Değilse niçin kullanıldığına bakılır: Eşi için kullanmışsa müstehap olur.
Esasen sürme eski çağlara kadar giden bir süslenme vasıtasıdır. Arap kadınları "mikhale" denilen şişeler içerisinde korunan sürme maddesini kendi çocuklarının gözlerine çekerlerdi.
Dul kalan Arap kadınları yas tuttukları zaman süslenmeyi bırakırlar, tekrar evlenmek istediklerini göstermek için ise süslenirlerdi. Sürme çekmek de evlenmeye hazır duruma gelmenin bir göstergesiydi. Müslim`in rivayet ettiği bir hadis de Ümmü Atıyye şöyle demektedir:
"Biz ölüye üç günden fazla yas tutmaktan nehyolunuyorduk, yalnız koca için dört ay on gün müstesna idi: O esnada sürme çekinmez; koku sürünmez ve boyalı elbise giymezdiler." (Müslim, Talak, 66, 67).
Darimî, bir hadise göre oruçlu olanların gündüz değil gece sürme çekmesi istenmişse de (Darîmî, Savm, 28) devamında bizzat kendisi bunda bir beis görmediğini ifade etmiştir.
Ihramlı iken ise sürme yerine "sabır" denilen acı bir ilacın kullanılmasını Eban b. Osman tavsiye etmekle beraber (Müslim, Hac, 90; Ahmed b. Hanbel, I, 60, 65) kokusuz olan sürmenin çekilmesinde ulema bir sakınca görmemiştir. (Müslim, A. Davudoğlu Ter. Şerhi, VI/369)
Genel olarak süslenme amaçlı da olsa kadınlar için sürme caiz kabul edilmiş, erkekler için tedavi dışında sürme çekmenin hükmü tartışılmıştır.
Hanefîler'in bir kısmı bunun süslenme maksadıyla yapılmasının caiz olmayacağını, diğer bir kısmı tekebbür için değil, güzellik ve vakar için yapılırsa caiz sayılacağını belirtmişler.
Malikîler'in bir kısmı kadınlara benzeme sebebiyle sürmenin erkeklere mekruh olduğu görüşündedir. İmam Malik'in bir kavlinde sürmenin caiz olduğu belirtilmiştir.
Şafiîler ve Hanbelîler ise erkek ve kadınlar için sürme kullanmayı müstehap saymışlardır. (bk. el-Mevsuatu'l-fıkhiye, 6/94)
- Tedavi maksadıyla sürme çekmenin caiz olduğu hususunda -Malikler hariç- diğer üç mezhebin ittifakı vardır. (Mevsuatu'l-fıkhiye, a.y)
- Bazı kaynaklarda şu ifadeye yer verilmiştir:
"Zaruret veya ihtiyaç halinde sürme çekmek, -gündüz değil- gece caiz olduğunda bütün mezhep alimleri ittifak etmişler." (bk. V. Zuhayli, el-Fıkhu'l-İslami, 9/625)
Buna göre, kibir, gösteriş, kadınlara benzemek gibi bir durum yoksa, sürme ile gezmenin bir sakıncasının olmayacağı söylenebilir.
