Türkiye’nin güneybatısında yer alan Salda Gölü, büyüleyici manzarasıyla doğa tutkunlarını cezbetmekle kalmıyor, aynı zamanda bilim dünyası açısından da büyük bir değer taşıyor. Uzmanlara göre, Salda Gölü, Mars’taki Jezero Krateri ile benzer özellikler taşıyan yeryüzündeki nadir alanlardan biri.
Dünya’nın en önemli jeolojik alanlarından biri
Uluslararası Jeomiras Komisyonu, 2024 yılında Salda Gölü’nü dünyanın en değerli 100 jeolojik alanı arasına dahil etti. Bu listeye eklenmesi, gölün bilimsel açıdan taşıdığı önemin küresel çapta tescillendiğini gösteriyor.
Salda Gölü, 301 farklı bitki türüne ev sahipliği yaparken, bunlardan ikisi sadece bu bölgeye özgü endemik türlerden oluşuyor. Ayrıca, gölde üç endemik balık türü ve 30’dan fazla su kuşu yaşamını sürdürüyor. Yaban domuzları ve tilkiler gibi çeşitli kara hayvanları da göl çevresinde sıkça görülüyor.
Mars ile benzer yapılar taşıyor
Gezegen bilimciler, Salda Gölü’nün Mars’taki Jezero Krateri’yle jeolojik benzerlikler taşıdığını belirtiyor. 2019 yılında Purdue Üniversitesi’nden Profesör Briony Horgan, NASA’nın Perseverance keşif ekibiyle birlikte gölde araştırmalar yaptı.
Horgan, "Burası gerçekten mükemmel bir yer. Adeta Mars’taki eski bir göl kıyısında duruyormuş gibi hissettim" diyerek Salda’nın bilim dünyasındaki önemine dikkat çekti. Mars’ın yüksek demir ve magnezyum içeriğine sahip yapısı nedeniyle Dünya’da buna benzer bir bölge bulmak oldukça zor olsa da, Salda Gölü’nün jeolojik oluşumu bu benzerliği destekliyor.
Dünya’nın geçmişine ışık tutuyor
Salda Gölü, yalnızca Mars araştırmalarına değil, aynı zamanda Dünya’nın geçmişini anlamaya da katkı sağlıyor. İstanbul Teknik Üniversitesi’nden Jeoloji Profesörü Nurgül Balcı, göldeki mikroorganizmaların en az 2 milyon yıllık mikrobiyal yapılar oluşturduğunu belirtiyor.
Balcı, "Salda, 3,5 milyar yıl önce Dünya’da yaşamın nasıl başladığını ve geliştiğini anlamamız için büyük bir bilgi kaynağı sunuyor" diyerek gölün bilimsel değerine vurgu yaptı.
Doğa severler için bir cennet
Salda Gölü, doğa fotoğrafçılarının ve yürüyüşçülerin en çok tercih ettiği destinasyonlardan biri olarak öne çıkıyor. Tur rehberi Hasan Gülday, "Salda’yı ziyaret etmek için en uygun dönem ilkbahar ve yaz başıdır. Bu mevsimde gölün turkuaz suları, bembeyaz kumsallarla muhteşem bir uyum sergiliyor" dedi.
Ancak göl, yılın her döneminde ziyaret edilebiliyor. Kış aylarında Salda Kayak Merkezi’ne giden yol, gölü panoramik açıdan en iyi görebileceğiniz noktalardan biri olarak öne çıkıyor.
Salda Gölü ve çevresinde keşfedilecek yerler
Burdur sınırlarında yer alan Salda Gölü, Denizli’ye de oldukça yakın konumda bulunuyor. Bölge, tarihi ve doğal güzellikleriyle ziyaretçilere geniş bir keşif rotası sunuyor. Uzmanlar, UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'nde yer alan Kibyra ve Sagalassos antik kentlerinin ziyaret edilmesini öneriyor.
Demir Çağı’na kadar uzanan tarihiyle Kibyra, önemli ticaret yollarının kesişim noktasında yer almış ve birçok medeniyetin izlerini günümüze kadar taşımayı başarmış bir kent. Sagalassos ise 12 bin yıllık geçmişiyle dikkat çekiyor. 6. yüzyılda salgınlar, istilalar ve depremler nedeniyle terk edilen bu antik şehir, korunaklı konumu sayesinde günümüze büyük ölçüde bozulmadan ulaştı.
Salda Gölü, hem bilim dünyası hem de doğaseverler için büyük bir hazine olmayı sürdürüyor.
