Vacip, Farz kadar kesin olmamakla birlikte kuvvetli bir delil ile yapılması emredilen şeylerdir. Kesin olmayan bir delille sabit olduğu için, vacibi inkar eden kişi, kafir olmaz. Vacibin terki farzın terki ölçüsünde olmasa bile yine de günah ve sorumluluğu gerektirir. Hangi namazlar vaciptir? Vacip namazların hükmü nedir? Vacip namazlar kaça ayrılır? Vacip namazlar nasıl kılınır? İşte cevabı…
Vacip namazlar:
Vitir ve bayram namazları ile tilavet secdesi vacip hükmündedir.
Adak namazı, sehiv secdesi ve bozulan nafile namazın kazası da vacip namaz hükmündedir. Vitir namazı üç rekat, bayram namazları ise ikişer rekattır.
VACİP NAMAZLAR NASIL KILINIR?
Vitir namazı vacip namazlar hükmündedir. Vitir namazının farzının erkekler ve kadınlar için nasıl kılındığını yazılı, resimli ve videolu anlatım olarak aşağıda bulabilirsiniz.
Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellem buyurdular: "Allah tekdir; tek olanı sever. Ey Kur'an ehli! Siz de vitir namazını kılınız!" (Ebû Davûd, Vitir 1)
Vitir namazının farzının erkekler ve kadınlar için nasıl kılındığının yazılı, resimli ve videolu anlatımı ve daha detaylı bilgi için tıklayınız..
Cabir (r.a.) şöyle dedi:
Bayram günlerinde Peygamber farklı yollardan gidip dönerdi. (Buharî, Îdeyn 24)
Bayram namazı vacip namazlar hükmündedir. Bayram namazının farzının nasıl kılındığını ve daha fazlası için tıklayınız.
VACİBİN HÜKMÜ NEDİR?
Vaciple amel etmek gereklidir, fakat müeyyidesi farzın altındadır. Vacibi inkar eden dinden çıkmaz, fakat sapıklıkta (dalalette) kalmış sayılır. Mesela; namazda bir farzı terk etmek namazı bozarken, namazın bir vacibini bilerek terk etmek tahrîmen mekruh olur, yanlışlıkla terk etme durumunda sehiv secdesi ile bu eksiklik giderilir.
Hanefîler, vacibin de farz gibi kesin olarak yapılması gerektiği görüşündedir. Onların bu ayırımı daha çok delilin kuvvetini ve inkarın dinî sonuçlarını göstermeyi hedefler. Bu sebeple Hanefîler vacibi çoğu yerde "amelî farz" olarak da adlandırırlar. Mesela fıtır sadakası, namazda Fatiha'nın okunması, vitir ve bayram namazları, kurban kesme zannî delille sabit olduğundan Hanefîler'e göre farz değil vaciptirler.
Hanefîler'e göre vacip iki kısma ayrılır:
a) Kat`î bir delile yakın derecede kuvvetli görünen zannî bir delille sabit olan vacipler. Bu kısma giren vacipler amelî farz veya zannî farz adını alır. Vitir namazı, abdestte başın dörtte bir miktarını meshetme böyledir.
b) Zannî delil olan haber-i vahid ile sabit olan vacipler ise, önem derecesi itibariyle amelî farzın altında ve sünnetin üstündedirler. Mesela, namazda Fatiha okuma, vitir namazında kunut tekbiri, bayram tekbirleri, namazın sehiv secdesi ile ikmal edilen vacipleri böyledir.
