BMMYK ve İsviçre hükümeti ortaklığıyla düzenlenen 'İkinci Küresel Mülteci Forumu İlerleme Değerlendirmesi' başlıklı toplantı kapsamında Cenevre'de bulunan Verney, Sudan'daki duruma ilişkin AA muhabirinin sorularını yanıtladı.
Sudan'daki genel durumun kayda değer bir iyileşme göstermediğini belirten Verney, son iki ayda silahlı çatışmaların daha da şiddetlenmesinden üzüntü duyduğunu söyledi.
Verney, 'Faşir kentinde yaşanan ve buradan kaçan insanlara karşı işlenen vahşetlerle dolu bir dizi çok dramatik olay yaşadık. Bu olay ekim sonunda gerçekleşti ve o zamandan beri Kuzey Darfur eyaletinde çatışmaların devam ettiğini görüyoruz. Ancak Darfur'un doğusundaki bir bölge olan Kurdufan'a da yayıldığını görüyoruz. Son iki hafta orada bir dizi insansız hava aracı saldırısı yaşandı.' dedi.
HDK tarafından ele geçirilen Faşir kentine Birleşmiş Milletlerin (BM) uzun zamandır erişiminin olmadığını anlatan Verney, BMMYK ve diğer BM kuruluşlarının buradan kaçan birçok insanın geldiği Tavila gibi yerlerde bulunduğunu dile getirdi.
'Faşir ilgi odağı olsa da şu an Kurdufan'daki durum son derece endişe verici'
Verney, 'Tavila'dayız ve Faşir'den kaçan insanlarla ilgili raporları duyuyoruz. BMMYK olarak HDK ile doğrudan temasımız yok ancak BM'nin tüm kuruluşları Faşir'e girmenin bir yolunu bulmaya çalışıyor. Fakat Faşir'in şu aşamada büyük ölçüde boş olduğunu düşünüyoruz. Şuna dikkati çekmek istiyorum; Faşir haklı olarak çok fazla ilgi odağı olsa da şu an Kurdufan'daki durum son derece endişe verici. Güney Kurdufan ve Faşir'deki gibi bir durumun tekrar yaşanmasını önlemek için elimizden gelen her şeyi yapıyoruz.' diye konuştu.
Tavila'da yerinden edilmiş nüfusa ilişkin resmi bir kayıt bulunmamasına rağmen, bölgede yaklaşık 700 bin yerinden edilmiş kişi olduğunun tahmin edildiğini aktaran Verney, burada erişim konusunda ciddi zorluklar yaşandığına dikkati çekti.
Verney, '(Faşir'de bulunan kişi sayısı) Bunu kesin olarak bilmiyoruz. Bildiğimiz şey, şehrin (HDK tarafından) alınmasından sonra Faşir'den kaçanların sayısının beklediğimizden çok daha az olduğudur. Bunun nedeni daha önce insanların kaçmış olması mı, çok fazla cinayet işlenmiş olması mı yoksa insanların bekliyor olması mı bilmiyoruz.' ifadelerini kullandı.
Sudan'da çatışmaların başladığı Nisan 2023'ten bu yana 12 ila 14 milyon kişinin ülke içinde ya da komşu ülkelere giderek yerinden edildiğine işaret eden Verney, yaklaşık 2 milyon kişinin ise yaşadıkları bölgelere geri döndüğünün tahmin edildiğinin altını çizdi.
'Sahadaki gerçekliğe bakacak olursak yakın gelecek pek iyimser görünmüyor'
Bu kişilerin yaklaşık yüzde 60'ının son derece hasar görmüş Hartum'a döndüğüne dikkati çeken Verney, '(Sudan'daki krizle ilgili) Şu anda birçok siyasi müzakere devam ediyor. Sahadaki gerçekliğe bakacak olursak, yakın gelecek pek iyimser görünmüyor. Özellikle Darfur ve Kurdufan'da çatışmalar çok yoğun.' şeklinde konuştu.
Verney, insanların geri dönüşlerinin önemli bir fırsat sunduğunu vurgulayarak, şunları kaydetti:
'İnsanların geri döndüğünü görüyoruz. Bu fırsatı kaçırmamak ve bu insanların yeniden yerleşmelerine gerçekten yardımcı olmak çok önemli. Çünkü şehirlerde su, elektrik ve hastaneler gibi temel hizmetler yok edildi. Bu durum, farklı türden aktörlerin yoğun katılımını gerektiriyor. Burada artık yalnızca insani acil durumdan değil, kalkınmadan bahsediyoruz. Bugün Küresel Mülteci Forumu için Cenevre'deyiz. Birçok ülkenin, özel ortakların ve diğer paydaşların taahhütlerde bulunması cesaret verici. Sudan, dünyanın en büyük insani acil durumu olmaya devam ediyor ancak çatışmalar sürse dahi yeniden inşaya başlamak için yapılacak çok iş olduğunu unutmamalıyız.'
Sudan'daki çatışmalar ve HDK güçlerinin ihlalleri
Sudan, 15 Nisan 2023'ten beri ordu ile dış destekli HDK arasında şiddetli çatışmalara sahne oluyor.
Ülkenin batısındaki Darfur bölgesinin en büyük kenti Faşir, şiddetli çatışmaların ardından büyük ölçüde HDK'nin kontrolüne girdi.
On binlerce kişinin çatışmalardan kaçtığı kentte, HDK'nin sivilleri zorla yerinden çıkardığı ve çok sayıda silahsız kişiyi öldürüp işkence ettiği anlar, HDK mensuplarının paylaştığı videolara yansımıştı.
