Hong Kong merkezli South China Morning Post gazetesinin haberine göre, Çin Halk Kurtuluş Ordusu (PLA) Donanması Sözcüsü He Tiecheng, Filipinler ile egemenlik ihtilafı yaşanan Güney Çin Denizi'ndeki Scarborough Sığlığı'na giren ABD muhribi hakkında açıklama yaptı.
He, ABD'nin "Arleigh Burke" sınıfı güdümlü füze taşıyan USS Higgins muhribinin "Scarborough Sığlığı çevresindeki Çin kara sularına Çin hükümetinin onayı olmadan yasa dışı şekilde" girdiğini söyledi.
Muhribin takip edildiğini ve bölgeden ayrılması için uyarıldığını belirten He, ABD ordusunu, "Çin'in egemenliğini ve güvenliğini ciddi şekilde ihlal etmek, Güney Çin Denizi'nde barış ve istikrarı baltalamak ve uluslararası hukuk ile uluslararası ilişkilerin temel normlarını çiğnemekle" suçladı.
Scarborough Sığlığı'ndaki gerilim tırmanabilir
Öte yandan, uzmanlar, Çin Sahil Güvenliği ve Çin ordusuna ait iki geminin 11 Ağustos'ta Scarborough Sığlığı civarında çarpışmasının bölgedeki gerilimi tırmandırmasını bekliyor.
Filipinler merkezli Uluslararası Kalkınma ve Güvenlik İşbirliği kuruluşunun Başkanı Chester Cabalza, Pekin yönetiminin denizdeki imajını güçlendirmek amacıyla bölgede daha yoğun bir varlık gösterebileceğini ifade ederek, "Donanma ve sahil güvenlik birlikte hareket ederek bu navigasyon hatasını düzeltmeye çalışacaktır." değerlendirmesinde bulundu.
Singapur Nanyang Teknoloji Üniversitesi S. Rajaratnam Uluslararası Çalışmalar Okulu'ndan Collin Koh ise Pekin yönetiminin geri adım atmak istemeyeceğini, bunun da gerilimi tırmandıracağını aktardı.
Koh, "Çünkü böyle bir çarpışma yaşandığında ve ardından geri çekildiğinizde, Güney Çin Denizi'ndeki rakiplerinize nasıl bir mesaj vermiş olursunuz? Bu nedenle Pekin'in böyle bir mesaj göndermek isteyeceğini sanmıyorum." diye konuştu.
Çin'in diğer tartışmalı bölgelerdeki varlığını da artırabileceğini ileri süren Koh, "Pekin, Çin gemileriyle ya da Filipin gemileriyle çarpışmalardan kaçınmaya çalışacaktır. Ancak bu, Filipinler'e durumdan yararlanma fırsatı pek vermeyecektir. Çin, toprak egemenliğini savunmak için her türlü bedeli ödeyecektir." dedi.
Çin Sahil Güvenliğine ait 3104 gemisi, 11 Ağustos'ta Güney Çin Denizi'ndeki Scarborough Sığlığı civarında ani manevra sonucu Çin ordusuna ait 164 numaralı gemiyle çarpışmıştı. Çarpışmanın ardından 3104 gemisi ciddi hasar almıştı.
Filipinler Sahil Güvenliği, Çin'e ait gemilerin, Filipinler Sahil Güvenlik gemisini engellemek için ani ve tehlikeli manevralar yaptığını ve bu yüzden kazanın meydana geldiğini iddia etmişti.
Güney Çin Denizi anlaşmazlığı
Güney Çin Denizi, kıyıdaş ülkelerin bağımsızlıklarını kazandığı İkinci Dünya Savaşı sonrasından bu yana bölge ülkeleri arasında egemenlik ihtilaflarının odağında yer alıyor.
Çin, ilk kez 1947'de yayımladığı haritayla Güney Çin Denizi'nin yüzde 80'i üzerinde egemenlik iddiasında bulunurken, yer altı kaynakları açısından zengin bölgede Filipinler, Vietnam, Brunei ve Malezya hak iddia ediyor.
Çin'in bölgedeki ihtilaflı adalarda üsler inşa etmesine, askeri unsurlarının yanı sıra sivil gemi filolarıyla varlık göstermesine, bölge ülkelerinin yanı sıra ABD karşı çıkıyor.
Hollanda'nın Lahey kentindeki Daimi Tahkim Mahkemesi, 2016'da Filipinler'in başvurusuyla verdiği kararda, Çin'in Güney Çin Denizi'nde tek taraflı egemenlik taleplerinin yasal olmadığına hükmetmişti.
