Türkiye basınında "Peşmerge güçleri Sincar'a operasyon başlattı. Şu saatlerde Peşmerge güçleri Sincar'ın kontrolü ele geçirdi" şeklinde yer alan haberlerde, bu operasyona PYD'nin katılmadığı özenle vurgulandı, bu noktada Peşmerge yetkililerinden yapılan özel açıklamalara yer verildi.
Uluslararası basın ise olayı "Kürtler Sincar'a yürüyor" başlığı ile gördü, Reuters başta olmak üzere ajanslar operasyonun 7 bin 5 yüz kişilik bir Peşmerge gücü tarafından yapıldığını ifade belirtirken, New York Times kentin üç cepheden kuşatıldığı ve PKK'ya bağlı güçlerin bir cepheden kenti hedef aldığını yazdı. Arap basını da olayı Türkiye basını gibi gördü ve Peşmerge'nin üç koldan kente girdiğini yazdı.
Yani bölgede bulunan taraflar olayın Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi'ne bağlı Peşmerge tarafından hayata geçirildiğini kaydederken, New York Times farklı bir iddia ile PKK'nın da operasyonun içinde olduğunu kaydetti. Ancak hangi iddia doğru olursa olsun bu sahada yaşanan gerçekliği değiştirmiyor ve nihayetinde gerçek olan belirleyici olacaktır.
Peki sahada durum nedir?
Suriye'de Rakka'dan, aşağı doğru Deyri Zora oradan da Irak sınırındaki Bukama'ya kadar olan blge, Irak'ta ise Kaim kenti ve civarı IŞİD'in elinde, Rakka'dan yukarı Haseke'ye doğru, oradan da Irak içlerinde Musul'a kadar olan bölge ve Havce de dahil olmak üzere Sünni bölgenin büyük bir kısmı IŞİD'in elinde bulunuyor.
Irak'ta Kerkük ve Süleymaniye'den, Erbil, Dahok ve Zaho hattı bölgesel Kürt yönetiminin, Suriye'de Malikeye'den başlamak üzere Türkiye sınırında Kamışlı, Haseke, Re's el-Ayn, Tel Abyad ve Aynul Arab PYD'nin kontrolünde bulunuyor. Cerablus'tan Afrin'e kadar olan bölge tekrar IŞID'in kontrolünde iken Afrin ve civarı gene PYD'nin elinde bulunuyor. Cerablus'ta IŞİD'in neden araya girdiği sorusu akla gelebilir. Ancak onu Kürt bölgesinin arasında bir alan olarak değil de Rakka'dan Kuzey'e doğru bir hat olarak düşünmek yerinde olacaktır.
Suriye'de Lazikiye Tartus hattından Lübnan sınırına kadar olan bölgeden aşağı Lübnan sınır hattındaki bölge Esed güçlerinin kontörlünde yer alıyor. Sadece Ürdün sınırında kısıtlı bir bölgede Özgür Suriye Ordusu'nun etkinliği var.
Irak'ta ise Bağdat'tan aşağı Necef ve Basra bölgesi ise Şii'lerin elinde bulunuyor.
Bu tablo içinde Sincar'a operasyonu kim yaparsa yapsın IŞİD'in Irak'ın kuzeyindeki etkisi kırılarak biraz daha güneye itilecek, Irak ve Suriye'deki Kürt bölgeleri arasında tehdit oluşturmaktan çıkacaktır.
Bunun yanında PYD'nin Cerablus'a yönelik ağır operasyonları düşünüldüğünde Irak'ın Kuzey'indeki Kürt bölgesi ve Suriye'de dağınık olarak yaşan Kürt bölgeleri tam bir hat olarak birbirine bağlanmak istemektedir.
Bütün bu operasyonlar sırasında bölgedeki demokgrafik yapının alt üst olduğunu ve ilerde bir gün ülkelerine dönecek olan sığınmacıların kendilerine yakın yönetimlerin kontrolündeki bölgelere döneceği düşünülürse nasıl bir demografik bölünmenin planlandığını görmek zor olmasa gerek.
Bu tabloda Türkiye'nin konumunu ise bir sonraki hafta ele alalım.
