Ay tutulması, geceleri gökyüzünü izlemeyi sevenler için unutulmaz bir doğa olayı olarak karşımıza çıkıyor. Bu olay sırasında Ay kararıyor ya da kızıl bir renge bürünüyor. Peki, ay tutulması ne zaman olacak? Ay tutulması nasıl oluşuyor? Ay tutulmasının nedenleri nelerdir? İşte ay tutulması ile ilgili merak edilen tüm detaylar...
Ay tutulması ne zaman gerçekleşir?
Ay tutulması ne zaman gerçekleşir? sorusunun cevabı, gökyüzü takvimine göre değişir. Bir sonraki büyük ay tutulmasının 3 Mart 2026 tarihinde gerçekleşmesi bekleniyor. Ayrıca bu bir tam ay tutulması olacak. Bu tarihte gökyüzü meraklıları Ay’ın tamamen Dünya’nın gölgesine girdiği etkileyici bir manzarayı izleyebilme imkanı bulabilecek.
2026 yılının ikinci yarısında ise 27-28 Ağustos 2026 tarihlerinde kısmi bir ay tutulması yaşanması bekleniyor.
Ay tutulması nasıl olur?
Ay tutulması nasıl olur? sorusunun cevabı aslında oldukça basittir. Ay tutulması, Ay, dolunay evresindeyken, Dünya’nın Güneş ile Ay arasına girmesi sonucu meydana gelir. Bu sırada Dünya, Güneş’ten gelen ışığı keser ve gölgesi Ay’ın üzerine düşer.
Dünya’nın gölgesi Ay’ı tamamen kapladığında tam ay tutulması, yalnızca bir kısmını kapladığında kısmi ay tutulması meydana gelir. Eğer Ay, Dünya’nın yalnızca dış gölge bölgesinden geçerse buna da yarı gölgeli ay tutulması denir. Bu durumda Ay’ın parlaklığında hafif bir azalma olur ama çoğu zaman fark edilmez.
Ay tutulması çeşitleri nelerdir?
Ay tutulması çeşitleri nelerdir? sorusunun cevabı üç ana başlık altında toplanabilir:
-
Tam ay tutulması: Ay tamamen Dünya’nın gölgesi içine girer. Bu sırada Ay kırmızı ya da turuncu bir renge bürünür. Bu olaya “kanlı Ay” da denir.
-
Kısmi ay tutulması: Ay’ın yalnızca bir kısmı gölgeye girer ve karanlık bir bölüm oluşur.
-
Yarı gölgeli ay tutulması: Ay sadece Dünya’nın dış gölgesinden geçer. Bu tutulma genellikle çıplak gözle fark edilmez.
Her üç durumda da Ay, Güneş ve Dünya’nın aynı hizaya gelmesi gerekir. Bu hizalanma her ay gerçekleşmediği için ay tutulmaları oldukça nadir görülür.
Ay tutulmasını nasıl izleyebiliriz?
Ay tutulmasını nasıl izleyebiliriz? sorusunun cevabı, doğru zaman ve yer seçiminde gizlidir. Ay tutulmasını izlemek için şehir ışıklarından uzak, açık bir alan tercih edilmelidir. Gökyüzünün doğu veya güneydoğu yönüne bakmak genellikle en iyi sonucu verir.
Ay tutulması sırasında özel bir ekipman gerekmez. Çıplak gözle izlemek mümkündür. Ancak dürbün ya da teleskop kullanmak, Ay’ın yüzeyindeki detayları ve renk değişimlerini daha net görmenizi sağlar.
Sık Sorulan Sorular
Ay tutulması izlerken gözlük kullanmak gerekir mi?
Hayır, ay tutulması Güneş tutulmasının aksine göze zararlı değildir. Koruyucu gözlük takmadan izlenebilir.
Ay tutulması her ay olur mu?
Hayır. Ay tutulması yalnızca dolunay evresinde ve Güneş, Dünya ve Ay’ın aynı hizaya geldiği özel zamanlarda gerçekleşir. Bu nedenle her ay tutulma olmaz.
Ay tutulması sırasında Ay tamamen kaybolur mu?
Tam tutulma sırasında Ay tamamen kararmış gibi görünse de aslında tamamen kaybolmaz. Dünya atmosferinden geçen ışık Ay’a yansıdığı için kızıl bir ton oluşur.
