Allah dostu olmak, Allah'a dost olmak her Müslümanın hayalidir. Ama Allah'a giden o yol çetin imtihanlarla doludur, nefis terbiyesi hepimiz yapamayız. Ama yapanları sever sohbetlerinde bulunmaya gayret ederiz. İşte o zorlu imtihanları geçmiş hayatı örnek olacak bir Veli, Osmanlı Devleti'nin manevi anlamda büyümesinde ve gelişmesinde büyük katkısı olmuş bir Allah dostu. Peygamber Efendimiz(sav)'in 24. kuşak soyundan asil bir seyyid'dir. Hamîd-i Aksarayî (Somuncu baba) ömrünü irşad faaliyetleriyle geçirmiştir. Hamîd-i Aksarayî (Somuncu baba) Hazretleri Akaid ve fıkıh alanında yol gösterici bir zat olmuştur. İnsanların doğruyu bulmalarında öncülük etmiş bu müstesna insanı isterseniz tanıma şerefine ulaşalım. Hamîd-i Aksarayî (Somuncu baba) kimdir? Türbhesi nerededir? Buyurun detaylar.
Hamîd-i Aksarayî (Somuncu baba) kimdir?
Somuncu Baba kimdir? Anadolu'nun manevi mimarlarındandır. Hacı Bayram-ı Veli Hazretleri başta olmak üzere bir çok talebe yetiştirerek Osmanlı Devleti'nin manevi anlamda büyümesinde ve gelişmesinde büyük katkısı olmuş bir Allah dostudur. "Somuncu Baba" lakabıdır. İsmi kaynaklarda; Hamid-i Veli, Şeyh Hamidi Veli, Hamidüddün-i Veli, Hamid Hamideddin-i Veli gibi şekillerde geçmektedir.
Şeyh Hamid-i Veli Somuncu Baba Hazretleri 1331 yılında Kayseri'nin Akçakaya köyünde dünyaya gelmiştir. Babası Anadolu'ya manevi fetih için gelen Horasan erenlerinden Şemsettin Musa Efendi'dir. Osmanlı Padişahlarından Yıldırım Beyazıt Han zamanında yaşayan Hamidi Veli, Peygamber Efendimiz(sav)'in 24. kuşak soyundan asil bir seyyid'dir. İlk eğitimini babasından almış daha sonra ilim tahsilini Şam, Tebriz, Hoy ve Erdebil'de sürdürmüştür. Bayazid-i Bestami'nin ruhaniyetinden istifade etmiş ve Alaaddîn-i Erdebilî'den icazet alarak tekrar Anadolu'ya dönmüştür.
Somuncu baba dogdugu ev kayseri akcakaya
Somuncu Baba Hazretleri'nin Doğduğu Ev ve Somuncu Baba Camii / Kayseri – Akçakaya
Bursa Ulu Camii Açılışı ve Somuncu Baba
Yıldırım Beyazıt Han'ın Niğbolu Savaşı'nın kazanılmasına Allah'a şükür nişanesi olarak yaptırdığı Bursa Ulu Cami, Osmanlı Devleti'nin ilk selatin camisidir. Bursa'da çilehanesinin yanına yaptığı ekmek fırınında somun pişirerek çarşı pazar dolaşıp "Mü'minler, Somunlar" nidalarıyla ekmek dağıtan Şeyh Hamidi Veli Hazretleri Ulu Cami'nin inşaası sırasında da işçilere ve halka somun dağıtmış, manevi yönünü gizlediğinden dolayı halk arasında "Somuncu Baba" lakabıyla bilinir olmuştur. Yani bu dönemde Somuncu Baba kimdir? diye sorsanız tüm halk her gün ekmek dağıtan yaşlı nurani zatı gösterecektir.
Cami inşaatı tamamlanıp da açılış günü geldiğinde Padişah Yıldırım Beyazıt Han ilk hutbeyi okuması için dönemin tasavvuf büyüklerinden Emir Sultan Hazretleri'ni görevlendirmiştir. Şeyh Hamidi Veli Hazretlerinin manevi yönünü Bursa'da ilk keşfeden kişi olan Emir Sultan Hazretleri;
"Padişahım bu beldede benden daha alim kimseler vardır. Onlar aramızda iken hutbe okumak bize düşmez"
diyerek bu görev için Şeyh Hamid-i Veli Hazretleri'ni işaret etmiştir. Padişahın huzurunda görevi reddetmeyen Hamidi Veli Hazretleri hutbede Fatiha Suresi'ni 7 farklı şekilde yorumlayarak işarî tefsirini yapmıştır. Bu olağanüstü hutbeyi dinleyen cemaat Somuncu Baba olarak bildikleri Şeyh Hamid-i Veli Hazretleri'nin manevi büyüklüğünün farkına varmıştır. Osmanlı Devleti'nin ilk şeyh'ül islamı Molla Fenari Hazretleri ise bu tefsir üzerine "Ayn'ul Ayan" isimli Fatiha Tefsiri kitabını kaleme almıştır.
"Sırrımız Faş Oldu"
Bursa'da manevi büyüklüğü ortaya çıkan ve kendi ifadesiyle sırrı faş olan Hamidi Veli Hazretleri ise talebeleri ile birlikte Bursa'dan ayrılmıştır. Melamilik 'in en önemli temsilcilerinden olan Şeyh Hamidi Veli Hazretleri halk içinde Hakk ile birlikte olma yolunu seçmiş insanların teveccühünden ziyade talebe yetiştirmek ve alem-i İslam'a hizmet etmekle meşgul olmuştur. Bu sebeple Somuncu Baba aşkın sırrı yolculuğunda kendi sırrı nerede ortaya çıktı ise oradan uzaklaşmıştır. Şeyh Hamid-i Veli Hazretleri'nin Bursa'dan ayrılmasını Bursalı İsmail Hakkı Silsilename'sinde şu şekilde anlatmıştır:
"Şeyh Hamid ol gece merkebine suvar olup Aksaray tarafına gitmiştir. Ve burada kendisinin Muzaf Mescidi vardır. Ve Aksaray'dan dahi Darende'ye hicret buyurup ve anda intikal-i beka kılmıştır. Ve hala türbesi ziyaretgahtır."
Somuncu Baba Bursa'dan ayrılmıştır ama hem o dönemde kullandığı fırını hem de hayatı günümüze kadar unutulmamıştır. Hatta çarşı esnafının her sabah iş başı yaparken Hamid-i Veli Hazretlerinin ekmek dağıttığı yerde dua ederek işe başlaması tesirlerinin ne kadar etkili olduğunu göstermektedir.
Somuncu Baba Aksaray'da yaşadığı yıllarda talebelerinin meşhurlarından halifesi Hacı Bayramı Veli Hazretleri'ni dinî ve dünyevî ilimlerde eğiterek irşad vazifesi ile Ankara'ya görevlendirmiştir. Hacı Bayramı Veli Hazretleri'nin Osmanlı Devleti'ne etkileri ayrı bir yazı konusu yalnız o kadar tesirli olmuştur ki; Somuncu Baba kimdir? denildiğinde ilk akla gelen Hacı Bayramı Veli'nin hocası olduğudur. Oğullarından Yusuf Hakiki Baba'yı da Aksaray'a görevlendiren Hamidi Veli Hazretleri diğer oğlu Halil Taybi ile birlikte Hac ziyaretinde bulunmuştur.
Somuncu Baba'nın Vefatı ve Somuncu Taba Türbesi
Anadolu'ya döndükten sonra özellikle Kayseri, Bursa, Aksaray ve Darende olmak üzere bir çok merkezde bulunan ve talebe yetiştirerek İslam'a hizmet eden Şeyh Hamidi Veli Hazretleri ömrünün son kısmını daha önce de yaşadığı Darende'de geçirmiştir. Kaynaklarda Hıdırlık mevkii adı verilen günümüzdeki Zaviye Mahallesi'nde Tohma Irmağı'nın yanına halvethanesini kuran Şeyh Hamidi Veli SomuncuBaba Hazretleri 1412 yılında Darende'de vefat etmiştir. Cenaze namazını halifesi Hacı Bayramı Veli kıldırmış ve halvethanesinin bulunduğu mekana defnedilmiştir. Vefatından sonra türbe haline çevrilen bu mekan zamanla cami olarak kullanılmaya başlanmıştır.
Şeyh Hamid-i Veli Hazretleri'nin Darende'deki soyunu devam ettiren evladı Halil Taybi Hazretleri de babasının yanına defnedilmiştir. Günümüzde Darende'de bulunan ve külliye şeklinde hizmet veren Somuncu Baba Türbesi ve Külliyesi her yıl binlerce misafir tarafından ziyaret edilmektedir. Somuncu Baba Darende'deki ebedî istirahatgahında aşıklarının gönlünde yaşamaya devam etmekte, Somuncu Baba Türbesi nerede diye merak eden sevenlerini günümüzde de manevi anlamda irşad etmektedir. Öyle ki şu anda Somuncu Baba kimdir? sorusunda herkesin aklına Darende gelmektedir.
Şeyh Hamid-i Veli Somuncu Baba Türbesi ve Külliyesi / Darende – Malatya
Somuncu Baba Hayatı Özet Bilgiler
Somuncu Baba gerçek ismi Şeyh Hamid-i Veli olan ve 1331-1412 yılları arasında yaşamış bir Allah dostu'dur.
Somuncu Baba Hocası kimdir?
İlk eğitimini babası Şemsettin Musa Kayserî 'den alan Hamidi Veli Hazretleri daha sonra ilim tahsilini Şam, Tebriz, Hoy ve Erdebil'de sürdürmüştür. Bayazid-i Bestami'nin ruhaniyetinden istifade etmiş ve Alaaddîn-i Erdebilî'den icazet alarak tekrar Anadolu'ya dönmüştür.
Somuncu Baba Külliyesi içerisinde hangi ziyaret ve gezi mekanları bulunmaktadır?
Şeyh Hamid-i Veli Somuncu Baba Türbesi ve Külliyesi bünyesinde; Somuncu Baba Türbesi, Hazire Bölümü ve Ahfad Mezarlığı, Yeni Cami Bölümü, Somuncu Baba Müzesi, Somuncu Baba Çilehanesi, Hamidiye Çarşısı ve Abdesthaneler, Kudret Havuzu ve Tohma Kanyonu mesire alanları bulunmaktadır.
Somuncu Baba Fırını nerede?
Şeyh Hamid-i Veli Hazretleri Bursa'da yaşadığı yıllarda yaptığı fırında somun ekmeği pişirerek Bursa halkına dağıtmıştır. Somuncu Baba Fırını günümüze kadar ulaşmış, Osmangazi Belediyesi tarafından restore edilerek ziyaretçilere açılmıştır.
Kafkas kartalı Şeyh Şamil kimdir?
İskilipli Atıf Hoca kimdir?
Sabit bin Kurra kimdir?
Hoca Ahmet Yesevi kimdir?
Ali Semerkandî hazretleri kimdir?
Abdülhakim Arvasi kimdir?
Akşemsettin kimdir?
Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevî Hazretleri Kimdir?
Bir beyit ile hayatı değişen Davud-i Tai kimdir?
Padişahların ardınca yürüdüğü Gönül sultanı kimdir?
Davud-i Tai kimdir
Mehmet Zahit Kotku kimdir?
Osmanlı'nın ilk kadısı Dursun Fakıh kimdir?
Bişr-i Hafi kimdir? Neden yalın ayaklı gezerdi?
